Τι μάθαμε από την υπόθεση Μεϊμαράκη; Ένα δημοσίευμα στη Ρίαλ Νιουζ που φιλοξένησε τις καταγγελίες ενός προσώπου από το στενό περιβάλλον του προέδρου της Βουλής ήταν αρκετό να φουντώσει τα σενάρια πολιτικής αποσταθεροποίησης της χώρας, ενώ άπλωσε τη βαριά σκιά που αφήνει ο χορός των μαύρων εκατομμυρίων πάνω από σημαντικά πρόσωπα της πολιτικής σκηνής. Ο πρόεδρος της Βουλής για λίγες μέρες αποσύρθηκε από το κορυφαίο έδρανο αλλά πλέον επανήλθε κανονικά στα καθήκοντά του, αφού πρώτα κατέθεσε τις δηλώσεις «πόθεν έσχες» και έκρινε μονομερώς ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία εναντίον του. Η δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης έχει βέβαια δρομολογηθεί, ωστόσο ακόμη κι αν το θέμα έχει κατάληξη τύπου …Χριστοφοράκου ή Εφραίμ, ήδη έχει φανερώσει πολλές πτυχές για την ίδια την πολιτική ζωή.
Πρώτον, η «μαύρη οικονομία» την οποία κόπτεται να πατάξει το οικονομικό επιτελείο, στην πραγματικότητα βρίσκεται ανάμεσα στους ισχυρούς οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες. Ο υπόδικος επιχειρηματίας Καρούζος που έκανε τις καταγγελίες, μίλησε για τζίρο άνω των 10 δισ. ευρώ, ένα τεράστιο ποσό, χρήματα που διακινούνταν μαύρα για μίζες κ.λπ. και «ξεπλένονταν» από νομότυπες εταιρείες. Ακόμη κι αν το συγκεκριμένο ποσό είναι σκόπιμα φουσκωμένο, είναι εξακριβωμένο ότι τα «πλυντήρια» του Καρούζου δανείστηκαν από τις ελληνικές τράπεζες 350 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των δραστηριοτήτων τους. Επομένως, όποιος ξιφουλκεί για τον φοροφυγά υδραυλικό που κρύβει τα …20ευρα από την εφορία και δεν κόβει απόδειξη, είναι το λιγότερο υποκριτής.
Το θέμα φυσικά δεν είναι μόνο αστυνομικής φύσης ή φορολογικού ενδιαφέροντος, αποκαλύπτει πλευρές της σήψης μιας κοινωνικής τάξης
Δεύτερον, η διαπάλη του οικονομικού κατεστημένου για το μοίρασμα μιας πίτας που λόγω κρίσης συρρικνώνεται είναι σφοδρή και μπορεί υπό προϋποθέσεις να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Έστω κι αν στη δημοσιότητα έρχονται θραύσματα μόνο από αυτές τις συγκρούσεις, η οικονομική κρίση είναι καταλύτης εξελίξεων που διαδραματίζονται κατά κανόνα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, όμως καθορίζουν εν πολλοίς τις πολιτικές συνθήκες. Με άλλα λόγια, έχουν ήδη ξεκινήσει οι διεργασίες για την «επόμενη μέρα» της κρίσης, που θα φέρουν ανακατατάξεις τόσο στο οικονομικό κατεστημένο της χώρας όσο και στο πολιτικό κατεστημένο της μεταπολίτευσης.
Τρίτον, αποκαλύπτεται η διαρκής τάση της απειλούμενης εξουσίας να καταφεύγει σε σενάρια εξωθεσμικής αποσταθεροποίησης για να αποδώσει εκεί τις πράξεις ή τις παραλείψεις της, απειλώντας κατ’ αυτό τον τρόπο άμεσα με έκτακτα αντιδημοκρατικά μέτρα περιφρούρησης υποτίθεται της νομιμότητας και για να προσπεράσει επιθετικά τις επιθέσεις. «Το κάνουν πρωτοσέλιδο σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή. Πού μας οδηγούν; Για ποιους λόγους τα κάνουν όλα μπάχαλο;», διερωτήθηκε ρητορικά μπροστά σε δημοσιογράφους ο Ευ. Μεϊμαράκης όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει την υπόθεση που τον αφορά, αφήνοντας να αιωρηθεί και πάλι μια οσμή πραξικοπήματος. Για να διασκεδάσουν το προφανές «όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά», οι θιγόμενοι πόλοι κάθε φορά ανακαλύπτουν αδιόρατους εχθρούς: Ξένους πράκτορες πίσω από τις πυρκαγιές του 2007 «είδε» ο Καραμανλής, παραστρατιωτικούς κύκλους πίσω από το λαϊκό ξεσηκωμό της 28ης Οκτωβρίου ανακάλυψε το Βήμα, λόμπι της δραχμής επινόησε ο Σαμαράς για να εξηγήσει τη δραματική πτώση της δημοφιλίας του ευρώ.
Τέταρτον, αποδεικνύεται για άλλη μια φορά ότι η πολιτική κάλυψη προσώπων που παρανομούν μπορεί να τους εξασφαλίσει μια αδιανόητη ασυλία. Από τον όμιλο των εταιρειών του Καρούζου με τις δεκάδες επιχειρήσεις, παρά τις αναρίθμητες οικονομικές και δικαστικές εκκρεμότητες που έχουν, μόνο δύο έχουν ελεγχθεί από τις αρμόδιες αρχές, όπως αποκάλυψε ο Νίκος Χατζηνικολάου. Επιπλέον, ο ίδιος ο επιχειρηματίας, ενώ εκκρεμεί από τον Νοέμβριο του 2011 καταδίκη του σε οκτώ χρόνια φυλάκιση χωρίς αναστολή, απολαμβάνει ανενόχλητος τον αέρα της ελευθερίας.
Πέμπτον, οι διαδρομές του χρήματος χάνονται από όποιον θέλει να τις κρύψει. Ο πρόεδρος της Βουλής κατέθεσε τις δηλώσεις «πόθεν έσχες» από το 1989, σύμφωνα με τις οποίες την περίοδο 2005-2008 οι καταστάσεις στα ακίνητα που κατέχει είναι αμετάβλητες και οι μεταβολές στις καταθέσεις του μικρές. Το ρεπορτάζ πάντως της κυριακάτικης εφημερίδας έκανε λόγο για δεκάδες οφσόρ εταιρείες που χρησιμοποιούσε το κύκλωμα για να καλύπτει την παράνομη δραστηριότητά του. Για όσο διάστημα οι μετακινήσεις κεφαλαίων είναι ανεμπόδιστες, οι οφσόρ κρατούν κλειστά χαρτιά, το επιχειρηματικό απόρρητο ισχύει και οι φορολογικοί παράδεισοι παραμένουν στο απυρόβλητο, ποτέ δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι γνωρίζει όλη την αλήθεια για την περιουσιακή κατάσταση ενός προσώπου.
Το θέμα φυσικά δεν είναι μόνο αστυνομικής φύσης ή φορολογικού ενδιαφέροντος. Αποκαλύπτει πλευρές της σήψης μιας κοινωνικής τάξης που βρίσκεται πλέον σε πολύ δύσκολη θέση, λόγω των ειδικών οικονομικών συνθηκών της κρίσης. Το αν η έκβαση της υπόθεσης θα απαντήσει τελικώς τα πολιτικά ερωτήματα, δεν είναι θέμα της δικαιοσύνης, αλλά της παρέμβασης του λαϊκού παράγοντα.
(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 7-10-2012)
Γιώργος Λαουτάρης 