«Καθαρά χέρια» με εκπτώσεις από την κυβέρνηση

Κλείσιμο της υπόθεσης «λίστα Λαγκάρντ» με όσο το δυνατό περιορισμένες απώλειες επιδιώκει η κυβέρνηση, την ίδια στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ επενδύει στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες προκειμένου να «απλώσει» τις πολιτικές ευθύνες. Το Μέγαρο Μαξίμου και φυσικά, το ΠΑΣΟΚ, επιχειρούν να εξαγάγουν πολιτικά οφέλη από την αποκάλυψη του παραχαράκτη της λίστας, δίνοντας χρώμα εξυγίανσης του πολιτικού συστήματος μέσω της «θυσίας» του Γιώργου Παπακωνσταντίνου, στο βαθμό που είναι ένας παροπλισμένος πολιτικός, χωρίς ρόλο σήμερα. Από την άλλη μεριά, η αξιωματική αντιπολίτευση επιδιώκει να εκμεταλλευτεί τις εσωτερικές αντιθέσεις της τρικομματικής συμμαχίας και να διευρύνει τις ρωγμές, καθώς διαφοροποιήσεις βουλευτών του κυβερνητικού συνασπισμού είναι πολύ πιο πιθανές λόγω της μυστικότητας που θα καλύψει τις συγκεκριμένες ψηφοφορίες, αν έρθει θέμα ευθυνών Βενιζέλου στη Βουλή.

Ο γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του Συνασπισμού Δημήτρης Βίτσας σε ραδιοφωνική του συνέντευξη (Άλφα), ερωτώμενος γιατί στον ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν στις ποινικές και όχι τις πολιτικές ευθύνες του Βενιζέλου απάντησε ότι «εμείς μιλάμε για υπεξαγωγή εγγράφου, που σημαίνει ότι έχει μέσα και την απόκρυψη και την αλλοίωση, και σ’ αυτή τη λογική την παράβαση καθήκοντος όχι από πολιτική πλευρά αλλά από ποινική πλευρά». Στη συνεδρίαση της Συντονιστικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ από κοινού με το προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, λήφθηκε απόφαση να κατατεθεί πρόταση για σύσταση προανακριτικής επιτροπής της Βουλής για τη διερεύνηση των ποινικών ευθυνών των πρώην υπουργών Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου και Ευ. Βενιζέλου για τα αδικήματα της παράβασης καθήκοντος, της υπεξαγωγής εγγράφου και όλων των συναφών οικονομικών και φορολογικών αδικημάτων, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ επιφυλάσσεται να καταθέσει στο άμεσο μέλλον «κάθε απαραίτητη συμπληρωματική πρόταση για την επέκταση της προκαταρκτικής εξέτασης ή της δίωξης εναντίον προσώπων και επί αδικημάτων που ενδέχεται να στοιχειοθετηθούν ή να προκύψουν στην πορεία της έρευνας».

Υπό αυτό το πρίσμα, εξηγείται ο επικοινωνιακός πόλεμος ανακοινώσεων και δηλώσεων που έχει επισκιάσει κάθε άλλη πτυχή της υπόθεσης και ασφαλώς, σκοπεύει στο να καλλιεργήσει κλίμα αντιπαρατιθέμενων στρατοπέδων με απώτερο στόχο την πολιτική συσπείρωση. «Η προσπάθεια της μνημονιακής συγκυβέρνησης να περιορίσει τη διαλεύκανση της υπόθεσης Λαγκάρντ στο πρόσωπο του κ. Παπακωνσταντίνου εξυπηρετεί το στόχο μιας ελεγχόμενης εκτόνωσης, χωρίς όμως να μπορεί να συγκαλύψει τη διαχρονική ομερτά ΠΑΣΟΚ και ΝΔ για συγκάλυψη της διαφθοράς και διαιώνιση της διαπλοκής μεταξύ οικονομικής ολιγαρχίας και πολιτικής», ήταν η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ που πυροδότησε την αντιπαράθεση, αφού έκλεινε με τη σαφή υπογράμμιση ότι ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου μοιράζεται πολιτικές και ποινικές ευθύνες με τον Ευ. Βενιζέλο. Το ΠΑΣΟΚ μίλησε για «πολιτική τύφλωση» του ΣΥΡΙΖΑ και του καταλόγισε ότι «τον ενδιαφέρει μόνο η πολιτική αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης και της χώρας και μάλιστα τώρα που διανοίγονται θετικές προοπτικές για την ανάκαμψή της». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Σίμος Κεδίκογλου μίλησε για «πολιτικό τυχοδιωκτισμό» και με αυστηρό ύφος τόνισε ότι «δεν επιτρέπεται ο εκνευρισμός να οδηγεί σε πλήρη ισοπέδωση στοιχειωδών κανόνων δικαίου».

Ο πατριωτικός ζήλος της ΝΔ στην προληπτική υπεράσπιση του Ευ. Βενιζέλου εξηγείται από την ανησυχία που έχει καταλάβει τα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια μήπως ξεφύγει από τον έλεγχο η υπόθεση, καταστρέφοντας το κλίμα ανάτασης και αισιοδοξίας που επιχείρησε με πολύ κόπο να παρουσιάσει στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ο πρωθυπουργός. Το σημείο κλειδί για το Μέγαρο Μαξίμου είναι η άμεση συγκρότηση της προανακριτικής επιτροπής, ώστε το θέμα να περιοριστεί στην αποδεδειγμένη αλλοίωση του εγγράφου και κανείς να μη μιλήσει για το προφανές: Ότι δηλαδή η λίστα παρέμενε στα συρτάρια του υπουργείου που άφησε ο Γ. Παπακωνσταντίνου ως επτασφράγιστο μυστικό για τόσους μήνες και φυσικά, κατά τη διάρκεια της θητείας Βενιζέλου. Έτσι, η επιχείρηση μνημονιακά «καθαρά χέρια» του Σαμαρά, ο οποίος τόνισε με στόμφο στο διάγγελμά του για τη νέα χρονιά ότι «η παλιά ατιμωρησία παίρνει τέλος» και ότι «πρώην μεγαλόσχημοι πιάνονται και λογοδοτούν», επιχειρείται να μείνει σε ελεγχόμενο έδαφος.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται πάντως και η ΔΗΜΑΡ. Ο γραμματέας του κόμματος Σπύρος Λυκούδης, είπε χαρακτηριστικά πως «ζητάμε την απόδοση δικαιοσύνης με βάση στοιχεία και όχι φλυαρώντας», τονίζοντας με σαφήνεια ότι «για την ώρα, για τον κ. Παπακωνσταντίνου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ενοχής». Η απάντηση ήρθε την επομένη από τις στήλες της Αυγής, όπου στο κύριο άρθρο ο Φώτης Κουβέλης χαρακτηριζόταν «λαγός της συγκάλυψης, αφού εμφανίστηκε ως δική του η πρόταση για την επιλεκτική παραπομπή του Παπακωνσταντίνου».

Ενδεικτικό πάντως του χαρακτήρα πολιτικής χιονοστιβάδας που μπορεί ανά πάσα στιγμή να προσλάβει το θέμα του Παπακωνσταντίνου είναι το γεγονός ότι και ο παροπλισμένος Θόδωρος Πάγκαλος έβαλε στο κάδρο και τον Γιώργο Παπανδρέου, για τον οποίο δήλωσε σε συνέντευξή του στη ΝΕΤ πως «λέει ότι δεν ήξερε, αλλά αυτό δεν τον απαλλάσσει, γιατί εκείνος επέλεγε τους υπουργούς του».

Στο σπίτι του Βενιζέλου δεν μιλάνε για μέτρα

Ένα «σώμα» παρά τους αστερίσκους συνιστά το ΠΑΣΟΚ του Ευ. Βενιζέλου με την κυβέρνηση Σαμαρά στο θέμα του τρίτου Μνημονίου που χτίζουν από κοινού. Προηγήθηκε ένα μπαράζ επικοινωνιακού πολέμου με δημόσιες τοποθετήσεις στελεχών, για να καταγραφεί μια δήθεν αποστασιοποίηση του ΠΑΣΟΚ, για να αποδειχτεί ότι ήταν μόνο ένας ελιγμός τακτικής. Οι υποσημειώσεις που θέτει ο Ευ. Βενιζέλος στο σώμα των δυσβάσταχτων μέτρων συνιστούν απλώς προσχήματα, αφού «υπέρ πάντων» θέτει ως προτεραιότητα την πολιτική σταθερότητα και τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης.

«Εγγυητής της πολιτικής σταθερότητας» δήλωσε στο παραπάνω πνεύμα ο Ευ. Βενιζέλος, αμέσως μετά τη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών της συγκυβέρνησης το βράδυ της Πέμπτης. Οι πρώτες του φράσεις ήταν πως το κόμμα της οδού Ιπποκράτους «θα συμβάλει στην οριστικοποίηση και την ψήφιση των μέτρων, γιατί είμαστε υποχρεωμένοι να ολοκληρώσουμε μια πολιτική, η οποία είμαστε βέβαιοι ότι θα αποδώσει αποτελέσματα», ενώ συμπλήρωσε για να μη διαφανεί καμία ταλάντευση ως προς τις προτεραιότητες του κόμματος, ότι «χρειάζεται ορίζοντας τετραετίας για την παρούσα κυβέρνηση, κοινωνική συναίνεση, εθνική συστράτευση». Ευθύς διαγράφτηκαν οι διαβεβαιώσεις που έδινε πριν λίγες μέρες νωρίτερα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ για τα αναπηρικά επιδόματα και την εσωτερική δικαιοσύνη στις περικοπές. Όπως είπε με σαφήνεια μετά από ερώτηση δημοσιογράφου, «πρέπει να πάμε με ψηφισμένα τα μέτρα και με οριστικοποιημένη τη συμφωνία στο Γιούρογκρουπ της 8ης Οκτωβρίου».

Αντί για «οριζόντιες περικοπές», ψαλίδι στις δαπάνες για υγεία και παιδεία, η μόνη αντιπρόταση του ΠΑΣΟΚ

Παρά τη σαφήνεια των βασικών αυτών θέσεων, που διαγράφουν το «ναι σε όλα» της Ιπποκράτους στις αποφάσεις της τρόικας, ο Ευ. Βενιζέλος επέμεινε στη διατύπωση αιχμών για την υποτιθέμενη διαπραγμάτευση: «Όσο εγγυόμαστε την ψήφιση των μέτρων και τη σταθερότητα της χώρας, άλλο τόσο είμαστε διατεθειμένοι να αγωνιστούμε και θα αγωνιστούμε μέχρι τέλους, ώστε το πακέτο των μέτρων αυτών να είναι πράγματι το τελευταίο και να είναι εσωτερικά δίκαιο και ισορροπημένο. Να μην έχει οριζόντιο χαρακτήρα», τόνισε αφήνοντας πάντως αδιευκρίνιστο τι όφελος θα έχουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι αν απλώς δεν είναι οριζόντια τα μέτρα. Αν οι περικοπές είναι κλιμακωτές και όχι οριζόντιες, σταματούν άραγε να είναι περικοπές;

Εδώ έγκειται και η μεγάλη απάτη του ΠΑΣΟΚ σχετικά με τη «μάχη» που δίνει, ότι δηλαδή πρόκειται για μια …τρύπα στο νερό, που γίνεται με ψυχολογικούς όρους και για επικοινωνιακούς λόγους. Όπως ανέλυσε σε ραδιοφωνική του συνέντευξη ο Γιάννης Μανιτάκης, γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, «το κράτος μπορεί στις λειτουργικές του δαπάνες και στις άλλες του δράσεις, που δεν περιλαμβάνουν επιδόματα, μισθούς και συντάξεις, να κάνει ακόμη σημαντικές περικοπές». Ποιες όμως είναι δαπάνες αυτές οι οποίες υποτίθεται ότι θα ανακουφίσουν τους εργαζόμενους; «Να δούμε πώς λειτουργεί κανείς σε επίπεδο νοσοκομείων, πώς λειτουργεί σε ζητήματα ενοποίησης εκπαιδευτικών μονάδων από τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ», είπε εννοώντας ότι το επιπλέον «ψαλίδι» στις δαπάνες για υγεία και παιδεία θα σώσει τους μισθούς! Αναλόγως, η διαπραγματευτική πυγμή του ΠΑΣΟΚ κατευθύνθηκε στην κατανομή των περικοπών εντός του πακέτου των 11,5 δισ. Όπως ανέλυσε ο Χρήστος Πρωτόπαπας σε συνέντευξή του, «στο πακέτο υπήρχε μια κατανομή 6,5 δισ. ευρώ από περικοπές κοινωνικών δαπανών, μισθοί, συντάξεις, κοινωνικά επιδόματα και 5 δισ. ευρώ από τη σπατάλη του κράτους. Από το 6,5 – 5, πάμε στο 9 – 2», τόνισε, για να προσδιορίσει τη μάχη του κόμματος στο «να ξαναγυρίσει το 6,5 – 5».

Την ώρα που γίνεται όλο και περισσότερο φανερό πως η πολιτική επιβίωση του ΠΑΣΟΚ εξαρτάται από την κυβερνητική του συμμετοχή στη νομή της εξουσίας, ήδη διαμορφώνεται εσωτερικά ένας εκ δεξιών αντιπολιτευτικός εσωκομματικός πόλος: Η πρόσφατη παρουσία του Ανδρέα Λοβέρδου στη Βουλή έδειξε πως η μάχη για την επόμενη μέρα του ΠΑΣΟΚ και του πολιτικού χώρου μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, δεν έχει ακόμη κριθεί. Η κριτική του πρώην κορυφαίου, εστιάστηκε στην υψηλή τιμή του φυσικού αερίου για τη βιομηχανία και στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας που διώχνει τους επιχειρηματίες. Πάντως, ο πρώην υπουργός προανήγγειλε την απόφασή του να δημιουργήσει νέο πολιτικό φορέα σε χρόνο που θα προσδιορίσει ο ίδιος, χαρακτηρίζοντας την κίνησή του ρήξη με τοπ παρελθόν. Παρά τις κοινοβουλευτικές αψιμαχίες, ο Α. Λοβέρδος δήλωσε πως θα στηρίξει την κυβέρνηση, θα ψηφίσει ασφαλώς τα μέτρα και τόνισε πως μέχρι τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα παρουσιάσει το δικό του σχέδιο για την έξοδο από την κρίση.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 23-9-2012)

Μετά τη συνευθύνη, η σύμπλευση για ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ

Στην αναζήτηση του χαμένου ψηφοφόρου επιδίδεται το κόμμα του Ευάγγελου Βενιζέλου, σε μια ύστατη προσπάθεια να περισώσει τις πολιτικές του μετοχές στο νέο τοπίο που διαμορφώνει η ιστορική εκλογική ήττα του ΠΑΣΟΚ και η παράλληλη εδραίωση της ΔΗΜΑΡ στον ίδιο πολιτικό χώρο. Με μια μεταφορά, θα λέγαμε πως η σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ μοιάζει με τους εγκλωβισμένους του Χρηματιστηρίου, που έχουν στα χέρια τους απαξιωμένες πολιτικές μετοχές και προβληματίζονται αν πρέπει να ξεφορτωθούν με σημαντικό κόστος το συρρικνωμένο πολιτικό τους κεφάλαιο. Σε αυτή τη συζήτηση, η «ανασύσταση» που εξήγγειλε ο Ευ. Βενιζέλος περιλαμβάνει όχι μόνο την αλλαγή του τίτλου και των εμβλημάτων που καθιέρωσε ο Ανδρέας Παπανδρέου, αλλά και το ενδεχόμενο συγχώνευσης με τη Δημοκρατική Αριστερά.

Η σημερινή ηγεσία του ΠΑΣΟΚ μοιάζει με τους εγκλωβισμένους του Χρηματιστηρίου, που έχουν στα χέρια τους απαξιωμένες πολιτικές μετοχές και προβληματίζονται αν πρέπει να ξεφορτωθούν

Τα δεδομένα που δείχνουν ότι ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ «κινούνται παράλληλα» όπως είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στους βουλευτές του, είναι πολλά: Πρώτον, είναι κυβερνητικοί εταίροι υπό την ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας, έχοντας συμφωνήσει σε ένα προγραμματικό πλαίσιο. Δεύτερον, εκτιμάται ότι ο εκλογικός κορμός της ΔΗΜΑΡ έχει πασοκογενή προέλευση, αφού το κόμμα του Φώτη Κουβέλη ιδρύθηκε σχετικά πρόσφατα και δεν έχει αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με τη βάση στήριξής του. Τρίτον, πολλά στελέχη της σημιτικής εκσυγχρονιστικής πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ έχουν στεγαστεί στο κόμμα της ανανεωτικής Αριστεράς. Τέταρτον, στρατηγικός στόχος για την πολιτική επιβίωση του «όλου ΠΑΣΟΚ» όπως έλεγαν κάποτε είναι το χτύπημα και ο διεμβολισμός του νέου διπολισμού που διαμόρφωσε το εκλογικό αποτέλεσμα, «να σπάσει η τεχνητή πόλωση μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ», όπως το έθεσε ο πρόεδρος.

Στο ερώτημα ποιος θα αφομοιώσει ποιον, οριστική απάντηση δεν έχει δοθεί

Στο παραπάνω πλαίσιο γίνονται ευρύτερες ζυμώσεις και συζητήσεις που καταλήγουν σε προς το παρόν ανταγωνιστικά σχέδια. Στο ερώτημα ποιος θα αφομοιώσει ποιον, οριστική απάντηση δεν έχει δοθεί, αν και πολύ δύσκολα θα συνεχιστεί η παράλληλη αυτή διαδρομή. Στο ΠΑΣΟΚ ξεκινά μια πορεία οργανωτικής αναδόμησης με ό,τι σημαίνει για ένα κόμμα να εξαγγέλλει «συντακτικό συνέδριο». Ο Ευ. Βενιζέλος αφού διέλυσε όλα τα εκλεγμένα πριν από τον ίδιο όργανα του κόμματος, σύστησε μια Πολιτική και μια Οργανωτική Γραμματεία, ενώ όρισε για τις 6 ή 7 Ιουλίου, ανάλογα με το χρόνο της παροχής ψήφου εμπιστοσύνης, εναρκτήρια συνδιάσκεψη με τη συμμετοχή όλων των νομαρχιακών και περιφερειακών «Επιτροπών Ανασύστασης». Άλλωστε, με τα ίδια τα λόγια του προέδρου, «το αποτέλεσμα των δίδυμων εκλογών του Μαΐου και του Ιουνίου σηματοδοτεί πρακτικά το τέλος του ΠΑΣΟΚ, όπως το ξέραμε τα τελευταία χρόνια». Περιγράφοντας τις σχέσεις της Ιπποκράτους με τη ΔΗΜΑΡ, ο Ευ. Βενιζέλος τις ενέταξε στην ευρύτερη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και σημείωσε ότι κρατά «ανοικτή στάση», με «σεβασμό και αποδοχή της ισοτιμίας, όχι με μικροκομματικούς ελιγμούς, ψευτοεισοδισμούς και παραγοντισμούς που θυμίζουν άλλες δεκαετίες». Μίλησε μεν για «φιλική και συνεργατική διάθεση», προειδοποίησε όμως ότι παρόλες τις μετατοπίσεις που κατέγραψε το εκλογικό αποτέλεσμα, «αυτούς τους πολίτες δεν τους χαρίζουμε πουθενά, ανήκουν στην δική μας πολιτική οικογένεια».

Συνέδριο ένταξης των πασοκογενών μελετά τους επόμενους μήνες η ΔΗΜΑΡ

Στη Δημοκρατική Αριστερά διαψεύδουν κάθε σενάριο συγχώνευσης σε μια ενιαία σοσιαλδημοκρατική παράταξη. «Δεν υπάρχει ούτε στα σκαριά», διαβεβαίωσε μιλώντας στο Πριν ο Αντρέας Παπαδόπουλος, εκπρόσωπος του κόμματος. Επιβεβαίωσε πάντως ότι συζητείται το ενδεχόμενο ενός συνεδρίου τους επόμενους μήνες, όπου θα επισημοποιηθεί η σχέση με το πασοκικής προέλευσης στελεχιακό δυναμικό που κατέφυγε στη ΔΗΜΑΡ. Η ιδέα ενός ενιαίου σοσιαλδημοκρατικού κόμματος που θα προκύψει από συνένωση ενοχλεί ιδιαίτερα τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ, Φώτη Κουβέλη, χωρίς βέβαια να ισχύει το ίδιο για το σύνολο του κόμματός του. «Η κεντροαριστερά είναι μια φθαρμένη έννοια», είπε κατηγορηματικά σε συνέντευξή του στο Έθνος την προηγούμενη Κυριακή, σημειώνοντας ότι «ο τρίτος πόλος της πολιτικής σκηνής, θα πρέπει να γίνει με πρωτογενή κοινωνικά στοιχεία και όχι με συμφωνίες κορυφής». Ο Φώτης Κουβέλης προχώρησε ένα βήμα μετά τις αβρότητες, καλώντας τους ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ «να έρθουν στις γραμμές της Δημοκρατικής Αριστεράς για να διαμορφώσουμε τη μεγάλη συλλογικότητα του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού».

Η άρνηση πάντως συγχώνευσης με το ΠΑΣΟΚ, κρύβει την κατάφαση σε μια νέα ενότητα του κοινωνικού και πολιτικού χώρου που άφησε κενό το ΠΑΣΟΚ και κατά πλειοψηφία στράφηκε στις τελευταίες εκλογές προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Μένει να φανούν οι όροι και οι προϋποθέσεις της στρατηγικής αυτής σύμπλευσης, που δείχνει ότι ο πολιτικός χάρτης ήδη χαράζεται με νέες συντεταγμένες.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 1-7-2012)

Παλινόρθωση της μνημονιακής πολιτικής

Συνέχιση του Μνημονίου με …άλλα μέσα για να παραφράσουμε τον περίφημο ορισμό που έδωσε στον πόλεμο ο Καρλ Φον Κλαούζεβιτς, συνιστά η προγραμματική συμφωνία που επεξεργάζονται ακόμα η Νέα Δημοκρατία, το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ  Η παλινόρθωση της μνημονιακής πολιτικής, μετά από ένα σύντομο διάστημα που η λαϊκή βούληση την έθεσε «εκτός νόμου», τίθεται με κάθε επισημότητα στην ημερήσια ατζέντα της εκτελεστικής εξουσίας.

Θυμίζουμε βέβαια ότι στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της ΝΔ στο Σύνταγμα, ο Αντώνης Σαμαράς ανέφερε εννέα φορές τη λέξη «επαναδιαπραγμάτευση»: «Με την επαναδιαπραγμάτευση που προωθούμε, μπορούμε να σώσουμε εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας φέτος και να δημιουργήσουμε εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας τα επόμενα χρόνια», ήταν μια από τις χαρακτηριστικές του φράσεις λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες. Από τη στιγμή όμως που έγινε γνωστό το εκλογικό αποτέλεσμα το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής, η λέξη «επαναδιαπραγμάτευση» αποσύρθηκε από τις επίσημες ομιλίες και τοποθετήσεις του πρωθυπουργού και της κυβέρνησής του, σαν να μην είχε ποτέ ειπωθεί.

Η «διακήρυξη κυβέρνησης εθνικής ευθύνης» που υπογράφηκε την Πέμπτη από τους τρεις της συγκυβέρνησης, Σαμαρά, Βενιζέλο και Κουβέλη, αφού πρώτα ξεκαθαρίζει ότι σκοπεύει να εξαντλήσει την τετραετία, τον «χρονικό ορίζοντα όπως ορίζει το Σύνταγμα», αναφέρει ως στόχο της «να αναθεωρήσει όρους της Δανειακής Σύμβασης (Μνημονίου)», θέτοντας όμως τέσσερις όρους: Πρώτον, να μη διακινδυνεύσει «την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας ούτε την παραμονή της στο ευρώ». Δεύτερον, να μην αμφισβητήσει «τους αυτονόητους στόχους μηδενισμού του δημοσιονομικού ελλείμματος». Τρίτον, να διατηρηθεί «ο έλεγχος του χρέους». Και τέταρτον, να μην τεθεί εν αμφιβόλω η εφαρμογή «των διαρθρωτικών αλλαγών που έχει ανάγκη η χώρα». Αφού όμως οι προϋποθέσεις για την «αναθεώρηση όρων» συνιστούν ατόφια τη στρατηγική του Μνημονίου, τότε αυτή η κυβέρνηση διυλίζει μεν τον κώνωπα, καταπίνει δε την κάμηλον!

Η αιφνίδια ιατρική περιπέτεια του Αντώνη Σαμαρά, που χτες Σάββατο χρειάστηκε μια οφθαλμολογική επέμβαση, επιβράδυνε ακόμη περισσότερο την κατάληξη των προγραμματικών αξόνων της νέας κυβέρνησης, ωστόσο ένα βασικό σχέδιο της συμφωνίας των πολιτικών αρχηγών της συγκυβέρνησης δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα Έθνος την Παρασκευή. Το πρώτο της σημείο σχετικά με την «αναθεώρηση της δανειακής σύμβασης» είναι η «παράταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο τουλάχιστον χρόνια». Πρόκειται ασφαλώς για τη συντομότερη εκδοχή της περίφημης πρότασης για επιμήκυνση, καθώς το μεν ΠΑΣΟΚ είχε προτείνει τριετή περίοδο, ενώ ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Φώτης Κουβέλης, προεκλογικά είχε μιλήσει για παράταση μέχρι το «τέλος του 2017, αρχές του 2018». Στην πραγματικότητα, η χρονική μετάθεση των στόχων του Μνημονίου είναι και η μόνη «αναθεώρηση όρων» που προτείνεται, με την ατεκμηρίωτη μάλιστα θέση ότι η κατανομή των ίδιων μνημονιακών στόχων σε περισσότερα οικονομικά έτη θα φέρει τη «στήριξη της ζήτησης, της ανάπτυξης, της απασχόλησης». Στο ντοκουμέντο των τριών γίνεται ακόμη η ευχή ότι υπό αυτό τον όρο, ο στόχος του Μνημονίου «μπορεί να επιτευχθεί χωρίς επιπλέον περικοπή μισθών και συντάξεων ή του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων», αλλά με «περιστολή της σπατάλης και τη στοχευμένη καταπολέμηση της διαφθοράς, της φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας». Με άλλα λόγια, καλώς καμωμένα όσα έγιναν μέχρι σήμερα, η προσπάθεια θα επικεντρωθεί, χωρίς καμία απολύτως ρητή ποσοτική δέσμευση, να μη γίνουν άλλες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις.

Χαρακτηριστικό είναι ότι η μόνη «αποκατάσταση αδικιών» που προβλέπεται αφορά τους χαμηλοσυνταξιούχους και τους δικαιούχους πολυτεκνικών επιδομάτων, χωρίς βέβαια να αναφέρεται κανένα συγκεκριμένο μέτρο. Δέσμευση της κυβέρνησης είναι να επανέλθει ο ορισμός του κατώτερου μισθού στη δικαιοδοσία των κοινωνικών εταίρων και στο ασαφές «επίπεδο που προσδιορίζουν το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Δίκαιο». Ακόμα, εξαγγέλλεται η επέκταση του επιδόματος ανεργίας κατά ένα χρόνο και η απονομή του σε μη μισθωτούς, την ίδια στιγμή όμως που το στερούνται εκατοντάδες χιλιάδες λόγω των εισοδηματικών κριτηρίων που παραμένουν εν ισχύ. Η τρικομματική κυβέρνηση εξαγγέλλει «νέο φορολογικό σύστημα» με θέσπιση περιουσιολογίου και «πόθεν έσχες» για όλους, κάνοντας μάλιστα λόγο για «σταδιακή μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών», κλείνοντας έτσι το μάτι στις επιχειρήσεις και τους εργοδότες για χαμηλότερους συντελεστές και μείωση του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους, την ίδια στιγμή που το αφορολόγητο όριο για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους ελεύθερους επαγγελματίες παραμένει στα σημερινά επίπεδα (με τη δειλή και θολή εξαγγελία για «σταδιακή αύξησή του στους ευρωπαϊκούς μέσους όρους»). Παράλληλα, τα χαράτσια παραμένουν αλλά με άλλο όνομα, καθώς το Ειδικό Τέλος Ακινήτων και οι υπόλοιποι φόροι στα ακίνητα αντικαθίστανται από έναν ακαθόριστου ύψους «ενιαίο προοδευτικό φόρο». Αρκετή δημοσιότητα πήρε η θέση στο σχέδιο προγραμματικής συμφωνίας «όχι απολύσεις στο Δημόσιο», ωστόσο η λιτή αυτή διατύπωση δεν αποκλείει λύσεις τύπου «εφεδρείας» για να απομακρυνθούν οι δημόσιοι υπάλληλοι. Δέσμευση με σοβαρές κοινωνικές επιπτώσεις αποτελεί ακόμα η θέση για «συνέχιση μείωσης της φαρμακευτικής και νοσοκομειακής δαπάνης», που μεταφράζεται σε συνέχεια της πολιτικής Λοβέρδου.

Η μόνη πραγματική ανακοίνωση στην οποία προέβη ο Αντώνης Σαμαράς ήταν οι επουσιώδεις εξαγγελίες για τους μισθούς των υπουργών και τα αυτοκίνητά τους.

Σημαντικό κομμάτι και αυτής της κυβερνητικής στρατηγικής είναι οι ιδιωτικοποιήσεις της δημόσιας περιουσίας και η περαιτέρω κατάργηση (με συγχωνεύσεις ή χωρίς) δημόσιων οργανισμών και φορέων στο πλαίσιο της πολιτικής για «λιγότερο κράτος». Το σημείο αυτό, το οποίο άλλωστε συνιστά και ρητή δέσμευση των Σαμαρά και Βενιζέλου απέναντι στην τρόικα για το δεύτερο Μνημόνιο, είναι και το μόνο «αγκάθι» στην υπογραφή της τελικής συμφωνίας, αφού καταγράφεται η διαφωνία της Δημοκρατικής Αριστεράς. Στο σχέδιο συμφωνίας αναφέρεται χαρακτηριστικά η θέση για «διατήρηση της κυριότητας του κράτους στα δίκτυα και αξιοποίηση του θεσμού των συμβάσεων παραχώρησης για βασικές υποδομές». Χαρακτηριστική του περιεχομένου που θα λάβει τελικά η πολιτική στον τομέα αυτό, είναι η επιλογή του αρμόδιου υπερ-υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, του Κωστή Χατζηδάκη. Όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου, το πρώην στέλεχος των κυβερνήσεων Καραμανλή που έχει στο βιογραφικό του την πώληση της Ολυμπιακής, «εγγυάται με την παρουσία του τον φιλελεύθερο προσανατολισμό προς την κατεύθυνση των αποκρατικοποιήσεων». Μένει ν’ αποδειχτεί ποιες θα είναι οι υποχωρήσεις της ΔΗΜΑΡ στον τομέα αυτό.

Η μόνη πραγματική ανακοίνωση στην οποία προέβη ο Αντώνης Σαμαράς ήταν οι επουσιώδεις εξαγγελίες για τους μισθούς των υπουργών και τα αυτοκίνητά τους. Μιλώντας στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο, δήλωσε ότι ο μισθός των μελών του θα μειωθεί κατά 30% και ότι θα περιοριστεί η χρήση των κρατικών αυτοκινήτων από την κυβέρνηση και τα μέλη της δημόσιας διοίκησης. Πρόκειται βέβαια για μια ανέξοδη και εντυπωσιοθηρική επιλογή, που επιχειρεί να πείσει έναν δοκιμαζόμενο λαό ότι «κάτι αλλάζει». Συναφείς είναι και οι σχετικές εξαγγελίες του προγραμματικού σχεδίου που προαναγγέλλουν μεταξύ άλλων αναδρομικό έλεγχο περιουσιακών στοιχείων για κυβερνητικά και κρατικά στελέχη από το 1974, αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, αλλαγές στη βουλευτική ασυλία και μείωση της κρατικής επιχορήγησης για τα κόμματα.

Έντονο άρωμα Καραμανλή και καθόλου άρωμα …γυναίκας έχει το νέο υπουργικό συμβούλιο

Δηλωτική των πολιτικών της προθέσεων είναι και η σύνθεση της νέας κυβέρνησης. Τη στιγμή που τα 29 από τα συνολικά 39 μέλη της είναι στελέχη της Νέας Δημοκρατίας, τα βιογραφικά και μόνο που έχουν οι κάτοχοι των κρίσιμων χαρτοφυλακίων, αναδεικνύουν τον χαρακτήρα της νέας μνημονιακής συγκυβέρνησης. Πρόεδρος του ΔΣ της Εθνικής Τράπεζας και πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών έχει διατελέσει ο νέος υπουργός Οικονομικών, Βασίλης Ράπανος. Για «πολυετή εμπειρία σε θέσεις υψηλής ευθύνης μεγάλων χρηματοπιστωτικών οργανισμών» κάνει λόγο το σύντομο βιογραφικό του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα. Κομματικά στελέχη με μεγάλη θητεία σε όλες τις «ένοχες» γαλάζιες κυβερνήσεις κατέλαβαν επίσης καίρια υπουργεία: Ο Ευριπίδης Στυλιανίδης (Εσωτερικών), ο Δημήτρης Αβραμόπουλος (Εξωτερικών) ο Πάνος Παναγιωτόπουλος (Εθνικής Άμυνας), ο Νίκος Δένδιας (Δημόσιας Τάξης), ο Ανδρέας Λυκουρέντζος (Υγείας). Συνολικά, έντονο άρωμα Καραμανλή και καθόλου άρωμα …γυναίκας έχει το νέο υπουργικό, καθώς 13 μέλη του είχαν και προηγούμενη κυβερνητική θητεία, την ίδια στιγμή που ανδροκρατείται (πλην δύο γυναικών). Το βαθύ γαλάζιο φόντο της σπάει μόνο από τα πέντε μέλη που συνιστούν προσωπικές επιλογές του Ευ. Βενιζέλου (υπουργός Περιβάλλοντος, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και υφυπουργοί Εμπορικής Ναυτιλίας, Εξωτερικών και Παιδείας) και τέσσερα μέλη που υπέδειξε η Δημοκρατική Αριστερά (υπουργός Δικαιοσύνης και υφυπουργοί Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Υγείας και Παιδείας).

Ο ΣΥΡΙΖΑ σχολίασε ότι πρόκειται για «κυβέρνηση με σαφές δεξιό περιεχόμενο και προσανατολισμό, στηριζόμενη κατά κύριο λόγο από τις δυνάμεις που ευθύνονται για την υπεράσπιση και την υλοποίηση των πιο ακραίων και αντιλαϊκών πολιτικών των τελευταίων δεκαετιών». Το ΚΚΕ σημείωσε ότι η συγκυβέρνηση είναι «δεσμευμένη απέναντι στην ΕΕ και την ελληνική πλουτοκρατία να φορτώσει στο λαό την καπιταλιστική κρίση». Ενώ η ΑΝΤΑΡΣΥΑ χαρακτήρισε τη συγκυβέρνηση «τρόικα εσωτερικού», με προσανατολισμό που «έχει καθοριστεί ήδη από τις ντιρεκτίβες της ΕΕ και των βιομηχάνων».

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 24-6-2012)

Μ. Γκίβαλος: Το ΠΑΣΟΚ τελείωσε!

Η εκλογή Βενιζέλου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν «αρχίζει» κάτι αλλά επικυρώνει αυτό που τέλειωσε, τονίζει ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Μενέλαος Γκίβαλος. Σχολιάζοντας το «τυραννικό» μοντέλο διακυβέρνησης που έχει επιβληθεί παγκοσμίως, υπογραμμίζει ότι στα ερείπια του πολιτικού συστήματος, ο λαός χρειάζεται να παρέμβει μέσω μιας εξέγερσης για την ανοικοδόμηση της σχέσης του με την πολιτική.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος επέλεξε το σύνθημα «αρχίζουμε». Σας έπεισε;

Ο Ευ. Βενιζέλος είναι προϊόν μιας κρίσης. Η ηγεμονία του επεβλήθη μέσα στο ΠΑΣΟΚ. Δεν αρχίζουμε αλλά μάλλον τελειώσαμε. Η διαδικασία που θα οδηγήσει στο τέλος του ΠΑΣΟΚ όπως το γνωρίζαμε εκφράζεται από το πρόσωπο του Βενιζέλου. Ο πολιτικός αμοραλισμός,ο κυνισμός, η απεμπόληση βασικών χαρακτηριστικών στοιχείων της ιδεολογίας και της πολιτικής στρατηγικής του ΠΑΣΟΚ, εκφράστηκαν από τον κ. Βενιζέλο.