Ήρθε το τέλος των δημοτικών συνδυασμών;

Σενάρια αλλαγής του τρόπου ανάδειξης δημάρχων και δημοτικών συμβούλων συζητούνται ευρέως το τελευταίο διάστημα. Την τελευταία αφορμή έδωσε δημοσίευμα της εφημερίδας Καθημερινή πριν ένα μήνα, το οποίο έφερε το Μέγαρο Μαξίμου να «έχει καταλήξει» σε απόφαση για αλλαγή του νόμου για τις τοπικές εκλογές, χωρίς ακόμη να έχει αποφασιστεί το «διά ταύτα». Σύμφωνα με το σενάριο αυτό, στις ερχόμενες αυτοδιοικητικές κάλπες θα υπάρχουν δύο ξεχωριστές λίστες για κάθε δήμο και περιφέρεια, μία για τον Δήμαρχο ή Περιφερειάρχη και μία για τους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους. Το εν λόγω δημοσίευμα, μολονότι άναψε τις συζητήσεις, δεν έχει επιβεβαιωθεί ούτε διαψευστεί επισήμως από το υπουργείο Εσωτερικών, δίνοντας την αίσθηση ότι πρόκειται για συζήτηση που έχει προχωρήσει, αλλά η τελική απόφαση βρίσκεται προσώρας στο στάδιο της επεξεργασίας, ώστε να «ζυμωθεί» στους πολιτικούς κύκλους και να μετρηθούν οι αντιδράσεις.

Δύο λίστες, μια με δημάρχους και μία με συμβούλους, η πρόταση που ούτε επιβεβαιώνεται ούτε διαψεύδεται

Το υπόβαθρο της πρότασης είναι να ευνοηθούν οι ισχυρές υπερκομματικές προσωπικότητες που μπορούν να στηριχθούν από κομματικές συμμαχίες, στο πρότυπο της συγκυβέρνησης. Με τον τρόπο αυτό, στελέχη – υποψήφιοι δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, προερχόμενα από διαφορετικά κόμματα και πολιτικές αντιλήψεις, δεν είναι αναγκασμένα να συνυπάρξουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο, αντίθετα έχουν τη δυνατότητα να στηρίξουν το ίδιο κεντρικό πρόσωπο. Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, η μέθοδος αυτή μπορεί να διασώσει εκλογικά τη δικομματική -πλέον- κυβέρνηση από ένα τοπικό εκλογικό Βατερλό, έναντι των ανερχόμενων αντιπολιτευτικών δυνάμεων (ΣΥΡΙΖΑ, Χρυσή Αυγή) και παράλληλα να γίνει όχημα για ένα άνοιγμα των δυνάμεων της ΝΔ σε ευρύτερες δυνάμεις, όπως είναι το σκεπτικό του πρωθυπουργού.

Στην πραγματικότητα, το συγκεκριμένο σχέδιο θέτει στο παρασκήνιο την έννοια της αυτοδιοικητικής ομάδας και του συλλογικά επεξεργασμένου προεκλογικού προγράμματος ενός συνδυασμού. Το πρότυπο αυτό ξεχωρίζει ένα πρόσωπο, το οποίο όμως μπορεί να κληθεί να διοικήσει απέναντι σε ένα εντελώς εχθρικά διακείμενο Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο. Αν δεν υπάρχει η έννοια της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης, τότε βάσει ποιων δεσμεύσεων κρίνονται οι αυτοδιοικητικοί; Για να προβλεφθεί η ακυβερνησία, ο μόνος τρόπος είναι να δοθούν υπερεξουσίες στο Δήμαρχο και να μείνει διακοσμητικός ο ρόλος του συμβουλίου, με αποτέλεσμα να θεσπιστεί ένα περισσότερο αντιδημοκρατικό πλαίσιο, χωρίς λαϊκό και δημοκρατικό έλεγχο.

Μπορεί η κυβέρνηση να μη σχολιάζει επισήμως τίποτα το σχετικό, όμως η συζήτηση άνοιξε. Στο πρόσφατο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, ο πρόεδρος της Ένωσης και Δήμαρχος Καλλιθέας Κώστας Ασκούνης, ήταν κατηγορηματικός: «Θεωρούμε αδιανόητο να ανοίγεται ένα τέτοιο θέμα τώρα», είπε κοφτά, σημειώνοντας ότι ουδέποτε οι δήμαρχοι έθεσαν τέτοια ζήτημα. Πιο ασαφείς ήταν οι τοποθετήσεις από τους εκπροσώπους των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση, αφού έδειξαν να διαφωνούν περισσότερο με τον τρόπο ανακίνησης του θέματος παρά με την ουσία. Ο γραμματέας του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, είπε ότι τέτοιες αποφάσεις «δεν είναι δυνατό να εμφανίζονται στο δημόσιο λόγο από τον εκάστοτε υπουργό, ως πυροτεχνήματα», αντιθέτως «οποιαδήποτε αλλαγή οργανώνεται για τη βελτίωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρέπει να πραγματοποιείται σε επίπεδο αρχής, ύστερα από διάλογο και όχι να αποτελεί ζήτημα τακτικής για την εξυπηρέτηση μικροκομματικών συμφερόντων». Στο ίδιο μήκος κύματος, και ο εκπρόσωπος της ΔΗΜΑΡ, πρώην δήμαρχος Χαλκίδας, Δημήτρης Αναγνωστάκης, είπε ότι «η όποια αλλαγή του εκλογικού συστήματος, δεν μπορεί παρά να είναι προϊόν μιας συλλογικής επεξεργασίας και όχι εργαλείο και μέσο εξυπηρέτησης των όποιων κομματικών σκοπιμοτήτων».

Βάσει ποιων δεσμεύσεων θα κρίνεται η Δημοτική Αρχή αν δεν υπάρχει προεκλογικό πρόγραμμα;

Στον αντίποδα, η αξιωματική αντιπολίτευση, που εκπροσωπήθηκε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ από τη Σοφία Σακοράφα, ζήτησε αλλαγή εκλογικού νόμου προς ένα αναλογικό σύστημα: Συγκεκριμένα, πρότεινε «εκλογή των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων με βάση το εκλογικό σύστημα της αναλογικής των υπολοίπων, άμεση εκλογή του Δημάρχου και Περιφερειάρχη σε δεύτερη Κυριακή μεταξύ των επικεφαλής των δύο πρώτων Συνδυασμών, όριο δύο μόνο διαδοχικών θητειών συν μιας για τους Δημάρχους και τους Περιφερειάρχες». Ως προς τα σχέδια για λίστες, η βουλευτής τα χαρακτήρισε «σενάρια αμερικανοποίησης των Δημοτικών Εκλογών, ώστε να μη διαφανεί η καταβαράθρωση της τρικομματικής κυβέρνησης και ενός εταίρου ξεχωριστά», εκτίμησε πως «είναι μάλλον βέβαιο ότι θα το επιχειρήσει αυτή η κυβέρνηση» και ξεκαθάρισε ότι «σαφώς θα βρισκόμαστε μαχητικά απέναντι».

Η πρόταση Στυλιανίδη

Το έναυσμα για τη συζήτηση περί χωριστών ψηφοδελτίων για δημάρχους – περιφερειάρχες και συμβούλους έδωσε ο ίδιος ο υπουργός Εσωτερικών Ευριπίδης Στυλιανίδης, με συνέντευξή του τον Ιανουάριο του 2013 στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα. Τότε, το στέλεχος της ΝΔ μίλησε για πρόταση που θα «εξοβελίσει τον κομματισμό» και θα προωθεί την «κουλτούρα συνεργασίας χωρίς ιδεοληψίες». Ολόκληρη η σχετική απάντησή του:

«Σκέφτομαι σοβαρά να προτείνω στον Πρωθυπουργό και στους αρχηγούς της συγκυβέρνησης κάτι ανατρεπτικό, τολμηρό και πλήρως αντισυμβατικό για να εξοβελίσουμε πλήρως τον κομματισμό από το χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Να θεσπίσουμε χωριστό ψηφοδέλτιο για περιφερειάρχες και δημάρχους, αλλά ενιαίο ψηφοδέλτιο για την εκλογή περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων. Μόνο ένα τέτοιο σύστημα θα αναδείξει προσωπικότητες σε όλα τα επίπεδα της τοπικής αυτοδιοίκησης, εδραιώνοντας την αξιοσύνη ως κριτήριο επιλογής, εμπεδώνοντας κουλτούρα συνεργασίας χωρίς ιδεοληψίες και γκρεμίζοντας τα στεγανά του μικροκομματισμού των παρατάξεων και τη διαπλοκή των τοπικών κυκλωμάτων.

Έτσι μόνο θα αναγεννηθεί η αδέσμευτη αυτοδιοίκηση, θα αναδειχτούν οι άξιοι στις τοπικές κοινωνίες, θα απομονωθούν τα άκρα και οι ακρότητες και θα αρχίσει το ξήλωμα ενός εξαντλημένου και ξεπερασμένου παλαιοκομματικού συστήματος».

(Δημοσιεύτηκρε στον Παλμό Γλυφάδας, 29/6/2013)

Ηλίας Νικολακόπουλος: Δόλια όλα τα εκλογικά συστήματα

Για το χάσμα των γενεών που αφήνει το στίγμα του σε όλες τις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις, από τις ΗΠΑ ως τη χώρα μας και την Ιταλία, μιλά στο Πριν ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο ΕΚΠΑ, Ηλίας Νικολακόπουλος, υποστηρίζοντας ότι κατεξοχήν νεανικά κόμματα στην Ελλάδα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η Χρυσή Αυγή και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Τάσσεται υπέρ της αλλαγής του εκλογικού νόμου ώστε να αποκτήσει ισχυρή αναλογικότητα και χαρακτηρίζει «εξωπραγματική» την πρόσφατη πρόταση του ΠΑΣΟΚ.

– Μιλάμε για «φαινόμενο Γκρίλο» στις πρόσφατες ιταλικές εκλογές. Ποιες κοινωνικές διεργασίες αναδεικνύουν εξελίξεις τέτοιου τύπου;

– Αυτό που προέκυψε από τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις και φαίνεται στην Ιταλία και αλλού, είναι το ηλικιακό χάσμα. Μέχρι τώρα, αντιμετωπίζαμε τις εκλογές ως κοινωνικό χάσμα. Χαρακτηρίζονταν ως η «θεσμική έκφραση της πάλης των τάξεων». Αυτή τη στιγμή το ηλικιακό χάσμα είναι εξίσου έντονο με το κοινωνικό. Στις πρόσφατες ελληνικές εκλογές παίρναμε ως τομή την ηλικία των 45 ετών και βρίσκαμε δύο διαφορετικές χώρες. Δεν συνομιλούν οι μεν με τους δε. Οι νεότερες ηλικίες δεν θα ακούσουν τον λόγο των μεγάλων. Και οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν τις μικρές ηλικίες. Ο Μπέπε Γκρίλο επίσης είναι σαφώς νεανικό φαινόμενο. Οι βουλευτές που έβγαλε είναι, σε σημαντικό ποσοστό, 30άρηδες ή έστω 40άρηδες. Το φαινόμενο αυτό αφορά ακόμη και τις ΗΠΑ: Ο Ομπάμα εκλέχθηκε από τους νέους και τις γυναίκες. Στην Ελλάδα νεανικό κόμμα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά επίσης και η Χρυσή Αυγή καθώς και η ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το ΠΑΣΟΚ έβρισκε τα ποσοστά του στους άνω των 65. Σε αυτή την ηλικία ο παλιός δικομματισμός έφτανε το 60%! Αυτό είναι μεν ένα αισιόδοξο στοιχείο, αλλά ταυτόχρονα είναι απειλητικό για τη συνοχή της κοινωνίας.

– Συμφωνείτε με τη θεωρία του μεσαίου χώρου, του στρώματος δηλαδή που καθορίζει την πολιτική κυριαρχία;

– Όταν μιλάμε για μεσαίο χώρο, είναι ένα αποπολιτικοποιημένο Κέντρο. Είναι περισσότερο μια μετριοπάθεια, που δεν έχει πρόταση αλλά προσφέρεται προς άλωση. Με αυτή την έννοια, αν δεν δελεάσει είτε η Αριστερά είτε η Δεξιά αυτό τον χώρο της μετριοπάθειας, δεν μπορεί να φτιάξει πλειοψηφία. Στη σημερινή βέβαια κατάσταση, τα πράγματα είναι διαφορετικά, γιατί ο μεσαίος χώρος κατά κανόνα είναι και τα μεσαία στρώματα, η μεσαία τάξη. Όταν καταβυθίζεται αυτή η τάξη οικονομικά και κοινωνικά, τότε τι μεσαίος χώρος είναι αυτός; Οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει λοιπόν να υπολογίζουν ότι αυτός ο χώρος έχει αλλάξει κοινωνική φυσιογνωμία.

Αναλογικό σύστημα σημαίνει και πολιτική συνεργασιών για να βγει κυβέρνηση

– Στις ιταλικές εκλογές με μια ελάχιστη διαφορά το πρώτο κόμμα σάρωσε τις έδρες. Ποιες είναι οι αναλογίες με την ελληνική περίπτωση;

– Στην πραγματικότητα, πρώτο κόμμα είναι του Μπέπε Γκρίλο, γιατί πήρε περισσότερο και από το κόμμα του Μπερλουσκόνι και από το κόμμα του Μπερσάνι. Το σημερινό ιταλικό εκλογικό σύστημα είναι το χειρότερο που έχω δει. Είναι χειρότερο κι από το μπόνους των 50 εδρών που δίνει το δικό μας σύστημα, το οποίο είναι εξωφρενικό. Στην ακραία περίπτωση του Μαΐου, το μπόνους μετέφρασε το 18,8% των ψήφων της ΝΔ, σε 36% των εδρών. Της έδωσε δηλαδή άλλο 17%. Τον Ιούνιο, το 29,7%, το έκανε 43% των εδρών. Στην Ιταλία το 29,5% των ψήφων το κάνει 55%. Είναι συντελεστής υπεραντιπροσώπευσης που δεν συναντάται πουθενά αλλού. Επί Μπερλουσκόνι πέρασαν αυτό τον νόμο, πρωτοφανή για τη θεωρία των εκλογικών συστημάτων, όπου όποιος συνασπισμός έρθει πρώτος, παίρνει αυτομάτως τις 340 έδρες από τις 615. Είτε έρθει πρώτος με 25% ή με 45%, είναι το ίδιο. Είναι ένα σύστημα που έλκει την καταγωγή του από τον εκλογικό νόμο του Μουσολίνι τη δεκαετία του 1920. Προκαθορίζει την πλειοψηφία του πρώτου. Κατά κάποιον τρόπο αυτό πέρασε μετά και στις γερουσιαστικές εκλογές στην Ελλάδα, κυρίως όμως πέρασε στους νόμους για τις δημοτικές εκλογές. Ακόμα και τώρα, στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές λέμε ότι όποιος έρθει πρώτος, θα πάρει αυτομάτως τα τρία πέμπτα των εδρών του δημοτικού ή και του περιφερειακού συμβουλίου. Ακόμη κι αν ήρθε πρώτος στον α΄ γύρο με 20% και στον β΄ με 50,1%. Είναι ένα δυσλειτουργικό μόρφωμα με μόνο μέλημα να εξασφαλίσει την εξουσία για τον πρώτο.

Ένα κομματικό σύστημα επιλέγει το εκλογικό σύστημα που θα του επιτρέψει να μακροημερεύσει

– Η κρίση της πολιτικής αξιοπιστίας λύνεται με αλλαγή εκλογικού συστήματος;

– Όχι. Το εκλογικό σύστημα όπως και το Σύνταγμα που συζητάμε την αναθεώρησή του, δεν θεραπεύει πάσαν νόσον. Συχνά προβάλλεται η ιδέα ότι ένα εκλογικό σύστημα διαμορφώνει το κομματικό σύστημα. Στην πραγματικότητα, ισχύει επίσης και το ακριβώς αντίστροφο. Ένα κομματικό σύστημα επιλέγει το εκλογικό σύστημα που θα του επιτρέψει να μακροημερεύσει. Ο εκλογικός νόμος που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Ένα κομματικό σύστημα επέλεξε έναν εκλογικό νόμο που δίνοντας πριμ στον πρώτο 50 έδρες, του επιτρέπει να έχει αυτοδυναμία. Αν υπάρχουν δύο ισχυρά κόμματα, της τάξης του 40% το καθένα, το σύστημα λειτουργεί. Όταν όμως το 30% είναι πλέον οροφή για τα μεγάλα κόμματα, όπως ήταν στις τελευταίες διπλές εκλογές, τότε το πριμ που δίνεται δεν εξασφαλίζει αυτοδυναμία. Προφανώς, αυτό το εκλογικό σύστημα που ίσχυσε στις δύο τελευταίες αναμετρήσεις χρειάζεται αλλαγή, κατ’ αρχάς, για το αντιδημοκρατικό στοιχείο του πριμ. Επιπλέον, όταν εφαρμόζεται σε κόμματα κάτω του 40%, οδηγεί σε τρελά αποτελέσματα. Τον Μάιο η ΝΔ στα Χανιά ήταν πέμπτο κόμμα με 8% και όμως εξέλεξε 3 βουλευτές έναντι 1 του ΣΥΡΙΖΑ. Στην Κρήτη τον Ιούνιο το ΠΑΣΟΚ κατέγραψε το καλύτερο ποσοστό του πανελληνίως, πήρε 18% και έβγαλε έναν βουλευτή. Στην Πελοπόννησο έχει εκλέξει τρεις βουλευτές, με ποσοστό ελαφρώς ανώτερο του 10%! Η ΝΔ στη Β΄ Αθηνών τον Μάιο πήρε 12% και έβγαλε 14 βουλευτές. Τον Ιούνιο όμως που υπερδιπλασίασε το ποσοστό της και πήρε πάνω από 26%, έβγαλε 13 βουλευτές! Οδηγεί λοιπόν σε αλλοίωση της λαϊκής ψήφου.

– Αυτή τη στιγμή έχουν κατατεθεί δύο σχετικές προτάσεις, του ΣΥΡΙΖΑ για «απλή και άδολη αναλογική» και του Ευάγγελου Βενιζέλου για τον «συνεργατικό κοινοβουλευτισμό». Ποιους προσανατολισμούς αντιπροσωπεύουν οι θέσεις αυτές;

– Από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν υπάρχει ακόμη πρόταση συστήματος, αλλά μια φράση, κληρονομημένη από ένα στερεότυπο του παρελθόντος. Απλή αναλογική δεν υπάρχει, όλα τα συστήματα είναι σύνθετα. Άδολη αναλογική επίσης δεν ξέρω, όλα τα εκλογικά συστήματα είναι δόλια. Εννοούν υποθέτω την απόλυτη αντιστοιχία ποσοστού ψήφων και ποσοστού εδρών. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο αν όλη η χώρα είναι μία περιφέρεια. Αν θέλουμε να έχουμε όμως τοπική εκπροσώπηση, πρέπει να παραβιάσουμε έστω και λίγο τον κανόνα της απόλυτης αντιστοιχίας, άρα δεν θα είναι απλή η αναλογική. Αν πάμε σε ένα αναλογικό σύστημα, όπως είναι ακριβές να λέμε, τότε σε επίπεδο κομματικού συστήματος είναι αναπόφευκτο ότι οδηγούμαστε σε συμμαχικές κυβερνήσεις. Άρα η πολιτική του λογική είναι ότι πρέπει να υπάρχουν τέτοιου τύπου συγκλίσεις, ώστε να βγει κυβέρνηση. Η πρόταση του Βενιζέλου δεν συζητιέται γιατί είναι εκτός πραγματικότητας. Λέει να μοιραζόμαστε το πριμ όσοι φτιάξουμε κυβέρνηση. Τι γίνεται όμως αν ένα κόμμα θέλει να φύγει από την κυβέρνηση; Θα επιστρέψει τις έδρες; Θα έχουμε δηλαδή δεσμευμένους βουλευτές και κόμματα; Στη σημερινή συγκυρία απαιτείται κατά τη γνώμη μου ένας κατά πολύ αναλογικότερος εκλογικός νόμος, για να μειώσει την πόλωση και να μην είναι οι εκλογές «πάρ’ τα όλα», όπως οι ιταλικές.

Δύο τάσεις στην «Επιτροπή Σοφών» του ΣΥΡΙΖΑ

– Συμμετέχετε στην επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ για τις αλλαγές στο Σύνταγμα και το πολιτικό σύστημα. Βλέπετε συγκλίσεις με άλλα κόμματα στο θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης;

– Ήδη στην Επιτροπή που συγκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, οι διαφωνίες φάνηκαν την πρώτη μέρα. Υπάρχει μια τάση μαξιμαλισμού και μεγαλοστομίας περί συντακτικής συνέλευσης και μια κατά τη γνώμη μου πιο λογική στάση, περί στοχευμένης αναθεώρησης. Η μία τάση λέει ότι πρέπει να τα ξαναγράψουμε όλα από την αρχή. Η έννοια της συντακτικής συνέλευσης έχει μια ιδεολογική φόρτιση. Συντακτική συνέλευση στην κυριολεξία κάνεις μετά από μια επανάσταση, όταν ξαναγράφεις το Σύνταγμα από την αρχή. Και στις δύο περιπτώσεις, με τις ισχύουσες διατάξεις, βρισκόμαστε σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης προβλέπει δύο διαδοχικά κοινοβούλια, όπου το πρώτο ανοίγει τη συζήτηση και το δεύτερο τροποποιεί τα συγκεκριμένα άρθρα. Μπορεί κανείς να επιλέξει τα άρθρα που θα τροποποιηθούν, δεν μπορεί όμως η αντιπολίτευση να τα ψηφίσει, χωρίς δεσμευτική πρόταση πώς θα αναδιατυπωθούν. Είναι μια λανθασμένη διαδικασία που στη σημερινή συγκυρία οδηγεί σε αδιέξοδο. Η πολιτικά λογική στάση για την αντιπολίτευση είναι πως ακόμη κι αν συμφωνεί με τα προς αναθεώρηση άρθρα, οφείλει να επιφυλαχθεί, ώστε να είναι δεσμευμένη η επόμενη Βουλή και να χρειάζεται πλειοψηφία 180 βουλευτών για να τα επαναδιατυπώσει.

– Τα έξιτ πολ σε Ιταλία και Κύπρο έπεσαν έξω. Τίθεται θέμα αξιοπιστίας;

– Η Κύπρος θεωρείτο από τις πιο εύκολες περιπτώσεις, λόγω σταθερότητας. Είχαμε τρεις πολιτικές οικογένειες, Δεξιά, Αριστερά και Κέντρο, έστω και διασπασμένο σε δύο κόμματα. Αυτό που παρατηρήθηκε φέτος είναι ότι είχαμε πολύ μεγάλες αποκλίσεις από όσους συμμετείχαν στις έρευνες και όσους ψήφισαν. Κάποιοι δεν απαντούσαν καθόλου. Δεν έχω δει ποτέ να βρίσκουμε στη δημοσκόπηση 56% και στην κάλπη 45,5%. Η συμμετοχή στην έρευνα ήταν τελείως κομματικά προσδιορισμένη. Αντιμετωπίστηκε πρώτη φορά τέτοιο πρόβλημα. Στην Ιταλία είναι διαφορετική περίπτωση, διότι η συγκεκριμένη εταιρεία που πήρε το συμβόλαιο με τη RAI είναι πραγματικά αναξιόπιστη. Στον ευρωπαϊκό χώρο γνωριζόμαστε. Δεν ήταν βέβαια εύκολο το έργο της στην Ιταλία. Είχες ένα κόμμα από το πουθενά, αυτό του Μπέπε Γκρίλο. Για να αναλύσεις μια δημοσκόπηση χρειάζεσαι και ένα ιστορικό για κάθε κόμμα. Πάντα ένα νέο κόμμα είναι πρόβλημα. Στην ελληνική περίπτωση, τη Χρυσή Αυγή, την είδαμε δύο μόλις μήνες πριν τις εκλογές.

– Η Χρυσή Αυγή έχει ακόμη ανοδικές τάσεις;

– Τώρα είναι που παρουσιάζει άνοδο. Δεν υπάρχει έρευνα που να δείχνει τη Χρυσή Αυγή κάτω από 10%.

Οι κρυφές δημοσκοπήσεις είναι αυτές που επηρεάζουν περισσότερο

– Οι δημοσκοπήσεις τελικά καταγράφουν ή διαμορφώνουν την κοινή γνώμη;

– Αυτό το ερώτημα δεν θα απαντηθεί ποτέ. Ως δημοσκοπήσεις καταγράφουν. Η προβολή τους από τα μέσα ενημέρωσης έχει πάντα την έννοια της χειραγώγησης. Το πιο κρίσιμο δεν είναι αυτό όμως. Οι δημοσκοπήσεις διαμορφώνουν το πολιτικό σκηνικό σε προηγούμενο στάδιο. Όλο και περισσότερο τα πολιτικά κόμματα λειτουργούν με δημοσκοπήσεις για τη διαμόρφωση του προγράμματός τους. Περιμένουν δηλαδή από τον κόσμο να τους πουν τι πρέπει να πουν στον κόσμο! Είναι λοιπόν οι δημοσκοπήσεις που δεν δημοσιεύονται αυτές που επηρεάζουν την πολιτική ζωή.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 3-3-2013)

Δ. Τσακνής: Να δυναμώσει ο αντι-καπιταλιστικός πόλος

Η εκλογική ενίσχυση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του ΚΚΕ ως του αντι-ΕΕ και αντι-ευρώ πόλου είναι προϋπόθεση για να μην οδηγηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ στη σοσιαλδημοκρατία, εκτιμά ο τραγουδοποιός Διονύσης Τσακνής. «Αν επικρατήσει μια παλιομοδίτικη ΕΔΑίτικη άποψη» υποστηρίζει, «τότε θα έχουμε μια κυβέρνηση που στην καλύτερη περίπτωση θα διαχειριστεί την κρίση με αριστερή φρασεολογία».

Από αυτές τις εκλογές η Αριστερά απειλείται ή αναμένεται να θριαμβεύσει;

Είναι πολύ σημαντικό να μη χαθούν φωνές που είναι εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ενσωμάτωσης στο σύστημα και της ενσωμάτωσης στη σοσιαλδημοκρατία. Να παραμείνουν οι βασικές δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς όπου θέλουν να ταχθούν σε αυτό το χώρο και να μην ενσωματωθούν σε μια διαφαινόμενη σοσιαλδημοκρατία που ανεβαίνει στην Ελλάδα. Για μένα είναι σημαντικό ανεξάρτητα τι ψηφίζει ο καθένας και ανεξάρτητα πού βρίσκεται συναισθηματικά, πολιτικά ή ιδεολογικά, να μη χαθούν οι ψήφοι που δόθηκαν στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ και στο ΚΚΕ.

Κοινωνικό θρίλερ με θύμα το λαό

Σχέδιο ακραίου πολιτικού εκβιασμού επεξεργάζεται το μέγαρο Μαξίμου και οι οικονομικές και πολιτικές δυνάμεις που στηρίζουν τη συγκυβέρνηση. Μπροστά στην πρωτοφανή απονομιμοποίηση του πολιτικού συστήματος και τα έκδηλα σημάδια κοινωνικού αναβρασμού, η στρατηγική των αστικών κομμάτων που θα διεκδικήσουν εκ νέου την εξουσία σε λίγους μήνες καταστρώνεται στο νέο χάρτη που διαμορφώνει η δόση μαμούθ του Μαρτίου, τα περίπου 90 δισ. του περίφημου PSI. Στο μεταξύ, με «τεχνητή αναπνοή» η συγκυβέρνηση επιμηκύνει το χρόνο ζωής της, την ώρα που με τη στήριξη των τριών κομμάτων περνά σοβαρά αντιλαϊκά μέτρα.