Νάσος Μπράτσος: «Μαύρο, σαν προπαγανδιστικό προϊόν»

Η ΕΡΤ ήταν μόνο αρχή, τονίζει ο Νάσος Μπράτσος, δημοσιογράφος της ΕΡΤ και μέλος του Γενικού Συμβουλίου της ΠΟΕΣΥ, εξηγώντας με αυτό τον τρόπο την ευρύτατη στήριξη και αλληλεγγύη που συναντά αυτές τις μέρες ο αγώνας στο Ραδιομέγαρο. Παράλληλα, αποδομεί την κυβερνητική επιχειρηματολογία για το πλεονάζον προσωπικό και τη χαμηλή τηλεθέαση.

Τι ήταν αυτό που κινητοποίησε τόσες χιλιάδες κόσμου κατά της κυβερνητικής απόφασης για την ΕΡΤ;

Ήταν το συνολικό εργασιακό θέμα, με όλες τις κοινωνικές και πολιτικές διαστάσεις του και νομίζω ότι όλος αυτός ο κόσμος έψαχνε απλώς την αφορμή για να βγει στο δρόμο. Θεωρώ ότι και άλλος να ήταν στη θέση της ΕΡΤ θα υπήρχε ένας ξεσηκωμός. Βέβαια, διευκολύνθηκε η κινητοποίηση από το γεγονός ότι η ΕΡΤ είναι μέσο ενημέρωσης, άρα είναι ένας μεγεθυντικός φακός σε κάποια θέματα. Έτσι στην επίθεση που έγινε στην ΕΡΤ και με την ωμότητα με την οποία έγινε, θεωρώ ότι αρκετοί κλάδοι εργαζομένων είδαν τον εαυτό τους την επόμενη μέρα, μέσα από την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βάρος τους. Μιλώ για τους καθηγητές, τους δασκάλους, τις μικρές λεγόμενες ΔΕΚΟ, τους Δήμους και τα νοσοκομεία.

Αλήθεια, τι κόσμος συγκεντρώνεται αυτές τις μέρες στο Ραδιομέγαρο;

Θα έλεγα ότι χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Είναι από τη μία μεριά μεμονωμένοι άνθρωποι, κάτι που μου θυμίζει το Σύνταγμα, τις πλατείες και την προηγούμενη περίοδο κινητοποιήσεων. Και από την άλλη, έρχονται πάρα πολλές συλλογικότητες, είτε είναι εργατικά σωματεία, τοπικές λαϊκές συνελεύσεις, επιτροπές πολιτών από διάφορους χώρους. Θέλω να επιμείνω στο θέμα των συλλογικοτήτων, γιατί έχουμε το φαινόμενο να μην έρχονται με «αυτόματο» τρόπο, αλλά έχοντας νωρίτερα πραγματοποιήσει συνελεύσεις και διεξοδικές συζητήσεις. Αυτό νομίζω ότι είναι ένα πολύ σημαντικό ποιοτικό στοιχείο, γιατί δείχνει ότι η συμπαράσταση δεν έρχεται μόνο από μια αυθόρμητη αντίδραση, αλλά και από μια συλλογική διάθεση αυτού του κόσμου.

Αυτή τη φορά δεν φαίνεται να λειτούργησε σε μεγάλο βαθμό ο κοινωνικός αυτοματισμός. Πού το αποδίδετε αυτό;

Όλοι βλέπουν ότι το εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε σε βάρος της ΕΡΤ δεν έγινε μόνο για τη δημόσια τηλεόραση. Απλώς έτυχε να είμαστε πρώτοι στη σειρά.

Υπό ποιες προϋποθέσεις πιστεύεις ότι μπορεί να υπάρξει μια πλουραλιστική και δημοκρατική ενημέρωση σήμερα;

Χρειάζεται η πίεση και η διεκδίκηση της κοινωνίας να προβάλλονται οι δικές της δραστηριότητες, τουλάχιστον από τα μέσα ενημέρωσης που ανήκουν στο δημόσιο τομέα.

Από την πλευρά ενός υπερασπιστή της δημόσιας τηλεόρασης, πώς στέκεστε απέναντι σε φαινόμενα κατασπατάλησης πόρων και ευνοιοκρατίας που έχουν επισημανθεί στην ΕΡΤ;

Τα είχαμε καταγγέλλει συλλογικά οι εργαζόμενοι πολλές φορές. Για να καταλάβει κανείς την κατάσταση που επικρατεί στα μέσα ενημέρωσης, αρκεί να πω ότι αν και εμείς εργαζόμαστε στα ΜΜΕ και οι δικές μας καταγγελίες «λογοκρίθηκαν», τουλάχιστον δεν προβλήθηκαν όσο θα έπρεπε. Θυμίζω τη συνέντευξη Τύπου που δώσαμε της ΕΡΤ πριν το Πάσχα όπου παρουσιάστηκαν αναλυτικά όλα αυτά τα φαινόμενα.

Η έκβαση της μάχης για την ΕΡΤ θα κρίνει και το περιεχόμενο της ενημέρωσης την επόμενη μέρα

Η κυβέρνηση επικαλέστηκε το επιχείρημα του «4%» για την τηλεθέαση της ΕΡΤ. Το εμπορικό κριτήριο δεν πρέπει να παίζει κάποιο ρόλο στις επιλογές ενός τηλεοπτικού φορέα;

Το επιχείρημα αυτό της κυβέρνηση είναι πλαστό με την έννοια ότι ένα χρόνο πριν η ΕΡΤ κατά την περίοδο των εκλογών είχε πολύ καλύτερα στοιχεία τηλεθέασης αλλά και πλουραλισμού, σε σχέση με τα ιδιωτικά κανάλια. Είχε περίπου δύο εκατομμύρια επισκέπτες στην ιστοσελίδα της, με μεγάλη συμμετοχή από τον απόδημο ελληνισμό, μια διάσταση που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Ακολούθως, από τη στιγμή που διορίστηκε η νέα διοίκηση και έπειτα, είχαμε τα αρνητικά φαινόμενα στο πρόγραμμα, με συνεχείς παρεμβάσεις. Ως αποτέλεσμα, αυτή η πολιτική είχε να πέφτει η τηλεθέαση στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων και σε άλλους τομείς της ΕΡΤ. Με άλλα λόγια, η ποιότητα του προγράμματος και η απήχησή του στον κόσμο είναι πάντα αποτέλεσμα του σχεδιασμού που κάνει η διοίκηση διότι πάνω σε αυτόν καλούνται να δουλέψουν οι εργαζόμενοι. Για να το πω πιο απλά, αν το καράβι δεν ταξιδεύει καλά, προφανώς έχει κι ο καπετάνιος την ευθύνη του.

Αν προχωρήσει ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, πώς θα είναι η νέα ΕΡΤ;

Υπάρχουν πολλά σενάρια, είδαμε τελευταία σχέδια ακόμη και για δίμηνες συμβάσεις. Θεωρώ ότι πρώτο απ’ όλα πρέπει να μείνουν όλοι οι εργαζόμενοι στην ΕΡΤ. Πρέπει να δώσουμε κάποια στοιχεία. Οι εργαζόμενοι το 2009, με κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας, ήταν περίπου 5.500. Σήμερα μετά από κύματα απομακρύνσεων συμβασιούχων και συνταξιοδοτήσεων, φτάσαμε σε περίπου 2.600 υπαλλήλους. Πρέπει όμως να πούμε ότι όλο αυτό τον καιρό αρκετοί προϊστάμενοι ζητούσαν από τη διοίκηση της ΕΡΤ προσωπικό, έστω και με τη μορφή των συμβασιούχων, διότι δεν έβγαινε η δουλειά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΟΣΠΕΡΤ, είναι περίπου 22.000 τα ρεπό που χρωστά η ΕΡΤ στους εργαζόμενους, κάτι που μαρτυρά το εργασιακό καθεστώς και την πίεση που υπήρχε. Ως μέλος της Επιτροπής Υγιεινής και Ασφάλειας της ΕΡΤ, μαζί με το γιατρό εργασίας και τους υπόλοιπους συναδέλφους, διαπιστώσαμε τον τελευταίο χρόνο πάρα πολλά φαινόμενα τον τελευταίο χρόνο με σύνδρομα που έδειχναν εργασιακή πίεση. Χαρακτηριστικά να αναφέρω τενοντίτιδες, αυχενικά σύνδρομα, κοπώσεις, στρες κ.λπ. Με ένα τέτοιο καθεστώς, νομίζω ότι και στη νέα ΕΡΤ, χωρούν όλοι οι εργαζόμενοι. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι περισσότεροι είναι κοντά στο όριο της συνταξιοδότησης.

Πώς πιστεύετε ότι θα διαμορφωθεί το τοπίο στην ενημέρωση μετά από τις αλλαγές που δρομολογεί η κυβέρνηση;

Θέλουν μια τηλεόραση σαν αυτό που είδαμε το βράδυ της Τρίτης 11 Ιουνίου, με μαύρο. Είτε το μαύρο είναι χρώμα στην οθόνη, είτε είναι σαν προπαγανδιστικό προϊόν. Αλλά νομίζω ότι αυτό είναι στοιχείο που θα κριθεί στη μάχη που βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη, με τα κομμάτια της κοινωνίας που υπερασπίζονται την ΕΡΤ. Η έκβαση αυτής της μάχης θα έχει απεικόνιση και στο περιεχόμενο της ενημέρωσης που θα προκύψει.

Κυκλοφορούν πολλά σενάρια στο επιχειρηματικό πεδίο για μεγάλες αλλαγές στα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης. Πιστεύετε ότι η απόφαση για την ΕΡΤ έχει κάποια σχέση;

Αυτό ίσχυε πάντα. Αν δει κανείς ποιοι περνούν κατά καιρούς από τη διοίκηση της ΕΡΤ, είναι στην πραγματικότητα στελέχη που προέρχονται από την ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση και επιστρέφουν πάλι σε αυτήν, συμπληρώνοντας έναν κύκλο, όπου ο καθένας παίρνει και τα αντίστοιχα μέτρα για όσο διάστημα βρίσκεται στο τιμόνο της ΕΡΤ, για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα στα οποία ξαναγυρνά. Να θυμίσω για παράδειγμα την οπτική ίνα. Πρόκειται για ένα σύστημα μεταφοράς δεδομένων, και δρομολογήθηκε ως πρωτοβουλία που είχε πάρει ο προηγούμενος πρόεδρος της ΕΡΤ, ο Χρήστος Παναγόπουλος, που είναι τώρα στο Σκάι. Η κάλυψη των βασικών πολιτικών δραστηριοτήτων, για τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον πρωθυπουργό κ.λπ. Γίνονται από τα συνεργεία της ΕΡΤ και δίνονται δωρεάν, το τονίζω, δωρεάν, στα ιδιωτικά κανάλια.

Πώς θα ανατραπούν κατά τη γνώμη σας αυτές οι εξελίξεις;

Νομίζω ότι αυτό που έδειξε η ΕΡΤ με τον κόσμο που ήρθε να συμπαρασταθεί και να στηρίξει είναι το κλειδί. Το κέντρο του αγώνα που ξεκίνησε με αφορμή την ΕΡΤ βρίσκεται έξω από αυτήν, στο κατά πόσο δηλαδή μ’ αυτή την εξέλιξη με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και τη νέα επίθεση στα εργατικά δικαιώματα, θα μπουν στον αγώνα κλάδοι και ομοσπονδίες που πραγματικά θίγονται και είναι οι νέοι στόχοι. Τώρα που μιλάμε γίνεται μια μεγάλη σύσκεψη της ΠΟΕ-ΟΤΑ γι’ αυτό το λόγο, έχουμε μπροστά μας συνέδρια των εκπαιδευτικών, έχουμε το κλείσιμο νοσοκομείων που είναι οι επόμενες ΕΡΤ. Αν όλα αυτά καταφέρουν και βρουν έναν κοινό βηματισμό, τότε θα έχουμε ελπίδες να ανατρέψουμε αυτή την κατάσταση.

Καταλαβαίνω ότι δεν βασίζετε πολλές ελπίδες στην κοινοβουλευτική διαχείριση του θέματος…

Θα πω κάτι που διάβασα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αφορμή τις συνεχόμενες συσκέψεις των μελών της συγκυβέρνησης που όλο καταλήγουν και όλο δεν καταλήγουν. Έγραψε λοιπόν κάποιος και το θεωρώ πετυχημένο, ότι «μέχρι να εξαντληθεί η τετραετία, αυτοί είναι ικανοί να συναντούνται κάθε μέρα».

Στο φως αυτών των εξελίξεων, πώς σχολιάζετε τις πρόσφατες εκλογές στην ΕΣΗΕΑ;

Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι αυτό που χαρακτηρίζει τον κλάδο των δημοσιογράφων τα δύο τελευταία χρόνια είναι οι πάρα πολλές απολύσεις και ενός αγωνιστικού κομματιού. Αυτό έχει πλήξει τις αριστερές παρατάξεις στην ΕΣΗΕΑ κατά πρώτο λόγο και έχει δημιουργήσει μεγάλη εργασιακή ανασφάλεια σε άλλα τμήματα εργαζομένων που νιώθουν την πίεση. Πήγαμε λαβωμένοι σε αυτές τις εκλογές και το ξέραμε, ενώ το μνημονιακό κομμάτι προσπάθησε να συσπειρωθυεί, το κατάφερε σε μεγάλο βαθμό και θα προσπαθήσει να διαδραμτίσει ένα ρόλο αξιοποιώντας τη σχέση του με τη συγκυβέρνηση, δηλαδή όποιος την στηρίζει περίπου έχει τη δουλειά του την επόμενη μέρα. Παρόλ’ αυτά, θα συνεχίσουμε τη μάχη που δίνουμε. Το ψηφοδέλτιό μας, Πρωτοβουλία για την Ανατροπή, έχει ένα ποσοστό 7,89% και για λίγες ψήφους δεν διατήρησε την έδρα. Θεωρώ ότι ως ποσοστό, για τα πολιτικά χαρακτηριστικά που έχει, είναι υψηλό.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 23/6/2013)

Περιμένοντας το φρούτο να σαπίσει

Όταν θες πολύ να πέσει μια κυβέρνηση, όλη η Βουλή συνωμοτεί να το πετύχεις. Κάπως έτσι, για να θυμηθούμε την περίφημη ρήση του Κοέλιο, θα πρέπει να σκέφτεται το ηγετικό επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ τις πολιτικές εξελίξεις, καθώς ο Αλέξης Τσίπρας από τη συγκέντρωση στο Σύνταγμα τη Δευτέρα ανήγγειλε με τελεσίδικο ύφος το τέλος της τρικομματικής κυβέρνησης, πριν καν εξέλθουν οι πολιτικοί αρχηγοί από τη μεταξύ τους συνάντηση. «Είτε τα βρείτε, είτε δεν τα βρείτε απόψε, καληνύχτα σας», είπε γλαφυρά στην αρχή της ομιλίας του ο επικεφαλής του κόμματος, συλλαβίζοντας για να περάσει το μήνυμά του: «Τε-λει-ώ-σα-τε»!

Στο πλαίσιο της ρητορικής υπερβολής, σε μια συγκέντρωση που για πολλούς σήμανε την αρχή μιας παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου, ο Αλέξης Τσίπρας παρομοίασε την εκδήλωση της Δευτέρας με ιστορικά ορόσημα: Τον Δεκέμβρη του ’44, τα Ιουλιανά, τη Μεταπολίτευση, την «αλλαγή» του Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι μάλλον σημειολογικά αξιοσημείωτο από αυτή την άποψη ότι οι διοργανωτές για πρώτη φορά μείωσαν αισθητά τις κόκκινες σημαίες και μοίρασαν πολλές μοβ χρώματος, μαζί με αρκετές ελληνικές γαλανόλευκες σημαίες. Ήταν η οπτικοποίηση του μηνύματος που ήθελε να περάσει στην τηλεοπτική αναμετάδοση ο Αλέξης Τσίπρας ότι η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ είναι «εθνική προτεραιότητα», όπως είπε συγκεκριμένα. Την ίδια στιγμή, η ίδια η διοργάνωση μιας κεντρικής ομιλίας του επικεφαλής, με προεκλογικούς τόνους και σε προσυνεδριακή περίοδο έρχεται να επιβεβαιώσει τις εκτιμήσεις για την ενίσχυση των αρχηγικών στοιχείων στη φυσιογνωμία του «υπό ίδρυση» ΣΥΡΙΖΑ.

Μοβ και γαλανόλευκες σημαίες στην προεκλογικού χαρακτήρα συγκέντρωση της Δευτέρας

Θέση της Κουμουνδούρου είναι ότι το κλείσιμο της ΕΡΤ αποτέλεσε ένα σημείο καμπής για την τρικομματική συνεργασία, καθώς η μονομερής απόφαση του πρωθυπουργού συνάντησε μια ευρεία αποδοκιμασία, που αντανακλάστηκε και στις διαφωνίες Βενιζέλου και Κουβέλη. «Όλοι ενώνουν τη φωνή τους ενάντια στο σκοτάδι», είπε χαρακτηριστικά ο Αλέξης Τσίπρας, για να σημειώσει ότι μόνος αρωγός του Σαμαρά στην τελευταία αυτή κίνηση, προσέτρεξε η Χρυσή Αυγή. Η ενδοκυβερνητική κρίση που πυροδοτήθηκε με αφορμή και αιτία την ΕΡΤ μάλλον υπερεκτιμήθηκε όμως από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που αναμένει ότι η πτώση της κυβέρνησης και η αλλαγή στο κυβερνητικό τιμόνι θα προέλθει από εσωτερικές τριβές και τη φθορά του χρόνου, σε μια νέα έκδοση της τακτικής του «ώριμου φρούτου». Οι εξελίξεις διαψεύδουν βέβαια αυτή την εκτίμηση, καθώς το ενδεχόμενο των εκλογών, αν ποτέ ήταν κοντά, απομακρύνεται.

Σε επίπεδο θέσεων, οι εξαγγελίες Τσίπρα από το βήμα της πλατείας Συντάγματος ήταν αρκετά προωθημένες σε σχέση με κάθε άλλη φορά, προσδίδοντας έντονο άρωμα «παροχολογίας». Στο «νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης» που διακήρυξε, το πιο αδύνατο σημείο της τακτικής του κόμματος, η απροθυμία του δηλαδή να προχωρήσει ως κυβέρνηση σε μονομερείς αποφάσεις έναντι των δανειστών της χώρας, καλύφθηκε με ένα λεκτικό ελιγμό, που επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις: «Με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, πρώτα θα πληρώνονται οι συντάξεις και οι μισθοί και μετά θα ξεπληρώνουμε τους τόκους, τα πανωτόκια και τους τοκογλύφους», είπε ο Αλέξης Τσίπρας, αποφεύγοντας να χρησιμοποιήσει την πολιτικά ευαίσθητη ορολογία της «στάσης πληρωμών για το δημόσιο χρέος». Την ίδια στιγμή όμως, επανέφερε τη θέση για τη «νέα σεισάχθεια», τη διαγραφή των ιδιωτικών χρεών δηλαδή, για όσους διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας και την κατάργηση των χαρατσιών μόνο «για οικογένειες χωρίς εισόδημα». Εξήγγειλε ακόμα τη δημιουργία ενός «νέου κράτους», περιγράφοντάς το ως «δημοκρατικό, διαφανές, ανοιχτό, στην υπηρεσία των εργαζομένων, του λαού και της χώρας». Τα κατά ΣΥΡΙΖΑ βήματα της παραγωγικής ανασυγκρότησης είναι η στροφή στο λεγόμενο «κοινωνικό τομέα» της οικονομίας και η επαναφορά του κατώτατου μισθού. Τέλος, ανήγγειλε ότι την Πέμπτη από την Καβάλα θα παρουσιάσει τις θέσεις του κόμματος για την καταπολέμηση της ανεργίας.

Η εκλογική ετοιμότητα στην οποία φαίνεται να μπαίνει η Κουμουνδούρου δεν μειώνει βέβαια την εσωκομματική δραστηριότητα. Το Σάββατο πραγματοποίησε σύσκεψη η Αριστερή Πλατφόρμα του ΣΥΡΙΖΑ, με εισηγητή τον Αντώνη Νταβανέλλο και ομιλητή μεταξύ άλλων τον Παναγιώτη Λαφαζάνη. Από τα συμπεράσματα της σύσκεψης είναι ότι η εσωτερική αντιπολίτευση εμμένει ενόψει Συνεδρίου στην άποψη για «δεύτερο κύμα ριζοσπαστικοποίησης» κάτι το οποίο εκφράζεται με τις εξής βασικές θέσεις: Διαγραφή δημόσιου χρέους και ακύρωση δανειακών συμβάσεων, ανατροπή ευρωζώνης και ΕΕ, συμπαράταξη των αριστερών δυνάμεων (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ) στην επιδίωξη για την κυβέρνηση της Αριστεράς.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 19/6/2013)

Αλήθειες και ψέματα για την ΕΡΤ

Δεν θα κάνουμε εδώ το ρέκβιεμ της δημόσιας τηλεόρασης. Άλλωστε, στο εκρηκτικό πολιτικό τοπίο που πυροδότησε η αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης την Τρίτη 11 Ιουνίου να κλείσει οριστικά την ΕΡΤ, που προκάλεσε ακαριαίες μαζικές λαϊκές αντιδράσεις, τίποτα δεν είναι απίθανο για τη συνέχεια, ακόμη και μεγάλες ανατροπές. Αυτό όμως που επιβάλλεται να δείξει κανείς είναι το μέγεθος της παραποίησης και της υποκρισίας που είχε η ρητορική της κυβέρνησης προκειμένου να δικαιολογήσει στην κοινή γνώμη την πράξη της.

Εν αρχή ην τα οικονομικά: «Η ΕΡΤ, είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση μοναδικής αδιαφάνειας και απίστευτης σπατάλης. Κι αυτό τελειώνει σήμερα», ήταν τα λόγια του κυβερνητικού εκπροσώπου Σίμου Κεδίκογλου στην πρώτη του δήλωση, όταν άφησε «παγωμένους» τους πάντες. Πολλά ψέματα σε μία φράση: Πρώτο, «αδιαφάνεια» με διορισμένη από την κυβέρνηση διοίκηση, με ανάλογη κομματική στελέχωση των ανώτερων κλιμακίων και επιλογή προγραμμάτων και προσώπων, δεν μπορεί να υπάρξει σε ένα τόσο στενά ελεγχόμενο μηχανισμό. Δεύτερο, η καταγγελλόμενη «σπατάλη», ακόμη κι αν ίσχυε, δεν αφορούσε τον κρατικό προϋπολογισμό, από τον οποίο δεν άντλησε ποτέ κανένα ποσό η ΕΡΤ. Ο ίδιος άλλωστε ο Σίμος Κεδίκογλου, διαβεβαίωνε μία μέρα μετά τους ξένους ανταποκριτές Τύπου ότι «δεν είναι για οικονομικούς λόγους» η απόφαση για λουκέτο.

Ο ένοχος για την έλλειψη αξιοκρατίας μετατρέπεται σε μάρτυρα κατηγορίας

Τι συνέβη λοιπόν; Η εκπρόσωπος Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Φώφη Γεννηματά, ήταν σαφής στη συνέντευξη που παραχώρησε στο τελευταίο δελτίο ειδήσεων που μετέδωσε η ΝΕΤ, μιλώντας στην Έλλη Στάη: «Η ενημέρωση που υπήρξε από τη μεριά της κυβέρνησης, ήταν ότι η ΕΡΤ κλείνει και απολύονται όλοι γιατί πρέπει να πιάσουμε το στόχο των 2.000 ατόμων και όχι γιατί υπάρχουν οικονομικά ζητήματα διαχείρισης. Τα οικονομικά ζητήματα διαχείρισης μπορούσαν να έχουν αντιμετωπιστεί επί ένα χρόνο από τους αρμόδιους υπουργούς», είπε συγκεκριμένα, δηλώνοντας το αυτονόητο.

Κι όμως η ΝΔ το αρνείται! Με non paper, η λεωφόρος Συγγρού προσπάθησε να δώσει άλλη ερμηνεία: «Όσες φορές και αν επιχειρήθηκε οποιαδήποτε παρέμβαση ή εκσυγχρονισμός, η συνδικαλιστική αντίσταση των εργαζομένων δεν επέτρεψε οποιαδήποτε αλλαγή», γράφουν τα στελέχη της Ρηγίλλης στην άτυπη ενημέρωση προς τους δημοσιογράφους. Το είπε όμως χαρακτηριστικά και ο Αντώνης Σαμαράς, μιλώντας την Τετάρτη το βράδυ: Οι αντιδράσεις στην απόφαση της κυβέρνησης «είναι οι τελευταίοι σπασμοί ενός συστήματος που καταρρέει». Αλήθεια, ποιος το οικοδόμησε αυτό σύστημα; Ποιος εξέθρεψε και ποιος γέννησε τους συνδικαλιστές στους οποίους σήμερα αποδίδεται όλο το ανάθεμα; Μη βιαστεί κανείς να απαντήσει, το ομολογεί η ίδια η Νέα Δημοκρατία στο non paper της: «Στην ΕΡΤ, ούτε ένας από τους εργαζόμενους δεν έχει προσληφθεί με αξιοκρατικά κριτήρια, αλλά με επιλογές της εκάστοτε διοίκησης, που επιλέγετο από την εκάστοτε κυβέρνηση». Τώρα λοιπόν ο ένοχος μετατρέπεται ξαφνικά σε μάρτυρα κατηγορίας, απαλλάσσοντας ταυτόχρονα τον εαυτό του από την ευθύνη!

Χαρακτηριστική είναι επίσης η επιχείρηση απαξίωσης του έργου που προσφέρει η δημόσια τηλεόραση. Πρόκειται για το χυδαίο επιχείρημα του «4%», το οποίο χρησιμοποίησε τόσο ο πρωθυπουργός όσο και ο Σίμος Κεδίκογλου. «Μιλάμε για περίπου 300 εκατομμύρια τα οποία πετυχαίνουν να αποσπάσουνε το ενδιαφέρον του 4% των Ελλήνων», είπε συγκεκριμένα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Μπορούμε εύκολα να φανταστούμε τα πρότυπα των κυβερνώντων για τη «Νέα Ελληνική Ραδιοφωνία, Ίντερνετ και Τηλεόραση», αλλιώς ΝΕΡΙΤ ΑΕ που σκοπεύουν να ιδρύσουν: Λίγες επενδύσεις, υψηλές τηλεθεάσεις – άρα στο δρόμο που χάραξε προφανώς ο …Σουλεϊμάν.

Και πότε με το καλό θα ανοίξει η «νέα δημόσια τηλεόραση» που κατά τον πρωθυπουργό «δεν έκλεισε ποτέ»; Άγνωστο! «Μέσα στο καλοκαίρι» είπε αόριστα ο Σίμος Κεδίκογλου, κάτι που σημαίνει ότι η διακοπή προγράμματος μπορεί να διαρκέσει μήνες. Ούτε σε τριτοκοσμικά μέρη δεν λαμβάνονται τέτοιες αυταρχικές αποφάσεις. Ούτε σε περιόδους πολέμων και κατοχής δεν κόβεται στον πολιτισμένο κόσμο το δημόσιο τηλεοπτικό σήμα. Ας μην πάμε όμως μακριά. Ο ίδιος άνθρωπος που μιλώντας εξ ονόματος του Αντώνη Σαμαρά εξήγγειλε διά τηλεοράσεως το κόψιμο του δημόσιου σήματος, έλεγε πριν ένα χρόνο: «Η ΕΡΤ είναι δημόσια περιουσία και αυτό που βλέπουμε, η συρρίκνωση και απαξίωσή της είναι προς όφελος ιδιωτικών αλλά και ξένων συμφερόντων και δεν θα αφήσουμε αυτό να γίνει». Θαυμάζουμε σταθερότητα και ειλικρίνεια.

Η μάχη για την ενημέρωση

Η «μαύρη οθόνη» που έπεσε στις δημόσιες τηλεοπτικές συχνότητες δεν είναι ξεκομμένη από τη μεγάλη σύγκρουση που βρίσκεται αυτήν την περίοδο σε εξέλιξη γύρω από το μέλλον της ενημέρωσης. Το ντόμινο πυροδότησε η απόφαση του ιδιοκτήτη του Star, Γιώργου Βαρδινογιάννη, να τροποποιήσει ριζικά το χαρακτήρα του καναλιού του, φέρνοντας στο δελτίο ειδήσεων τον Νίκο Χατζηνικολάου, που θα ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο. Ο ίδιος επιχειρηματίας είναι μέτοχος όμως και στο Mega. Οι δε συνέταιροί του, ο ΔΟΛ και ο Πήγασος, δηλαδή οι Σταύρος Ψυχάρης και Φώτης Μπόμπολας, απειλούν με «έξωση» τον Γ. Βαρδινογιάννη από το Mega και ήδη παίζεται πολύ μεγάλο παρασκήνιο στο φόντο αυτό, με δεδομένο μάλιστα ότι το Mega καταγράφει ζημίες 8 εκατ. ευρώ ήδη για το πρώτο εξάμηνο του 2013, ενώ επίκειται αύξηση του μετοχικού του κεφαλαίου κατά 15 εκατ. ευρώ.

Η πολιτική ενεργοποίηση του Star και μάλιστα σε αντιμνημονιακή (όπως φαίνεται) κατεύθυνση ασφαλώς και αλλάζει δραματικά τις ισορροπίες στην ενημέρωση και όχι μόνο, αν δεχτεί κανείς ότι τα κανάλια δεν περιορίζονται στην ενημέρωση και την ψυχαγωγία, αλλά παράλληλα κινούν κάποια νήματα της εξουσίας. Σε αυτόν τον καμβά, η επαναθεμελίωση της δημόσιας τηλεόρασης σε μια καθαρά κομματική βάση, όπου θα προσλαμβάνονται αποκλειστικά δημοσιογράφοι που θα δεχτούν να αποτελούν τυφλά όργανα μιας κυβέρνησης, είναι μια πολύ αρνητική εξέλιξη.

(Δημοσιεύτηκε στον Παλμό Γλυφάδας, 15/6/2013)

Κ. Αρβανίτης: Υπηρετούμε τη δημοκρατία, όχι τη Νέα Δημοκρατία

Η αναφορά σας στον Νίκο Δένδια ήταν τελικά αφορμή ή αιτία για την αποπομπή σας από τον «αέρα»;

Είναι αφορμή και γελοία μάλιστα, διότι δεν στηρίζεται σε κανένα κανόνα δημοσιογραφικής γραφής, σε ό,τι αφορά την απάντηση του κ. Λιάτσου και την πιο επικίνδυνη απάντηση που έδωσε ο κ. Σίμος, όχι με την ιδιότητα του προέδρου της ΕΡΤ αλλά αυτή του δημοσιογράφου. Όμως η εκπομπή δεν κόπηκε από τον δημοσιογράφο Σίμο αλλά από τον διευθύνοντα σύμβουλο και τον γενικό διευθυντή ενημέρωσης. Είναι καθαρά πολιτική δίωξη με άστοχη δημοσιογραφική αφορμή. Ο κ. Λιάτσος έχει κάνει τρία μεγάλα δημοσιογραφικά λάθη στην ανακοίνωσή του. Πρώτον, στο σημείο που αναφέρει πως ζητήσαμε την παραίτηση του κ. Δένδια. Δεν τη ζητήσαμε ποτέ. Εμείς θέσαμε μόνο ερωτήματα για τα νέα δεδομένα και τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού. Το δεύτερο λάθος του γενικού διευθυντή ενημέρωσης ήταν ότι υποστήριξε πως δεν κλήθηκε ο κ. Δένδιας να απαντήσει. Στις 6.05 το πρωί ήταν αδύνατο. Επίσης, σε κανένα δημοσιογραφικό σχόλιο δεν απαιτείται η παράλληλη συμμετοχή του ανθρώπου στον οποίο αναφέρεται ο δημοσιογράφος. Στη συγκεκριμένη εκπομπή κάναμε σχόλιο και για τον Ομπάμα. Έπρεπε κατά τον κ. Λιάτσο να παρέμβει ο πρόεδρος των ΗΠΑ για να απαντήσει; Φαντάζομαι ότι έτσι δημοσιογραφούσε ο κ. Λιάτσος όλα αυτά τα χρόνια. Αν μας δείχνει αυτό τον δρόμο, θα τον ακολουθήσουμε στο εξής.

Οι δημοσιογράφοι δεν είναι και δεν πρέπει να είναι απολιτίκ

Κάνατε μία αναφορά σε έναν υπουργό και αυτό έφτασε να αποτελεί αιτία απομάκρυνσής σας. Η ΕΡΤ είναι δημόσιο ή κυβερνητικό μέσο;

Τόσο εγώ όσο και η Μαριλένα Κατσίμη έχουμε μια διαδρομή. Κρινόμαστε όλοι από τις διαδρομές μας. Το περί «στρατευμένης δημοσιογραφίας» που ανέφερε στην επιστολή του ο κ. Σίμος εμάς δεν μας θίγει, διότι είμαστε υπέρ της στρατευμένης δημοσιογραφίας προς όφελος της ελευθεροτυπίας και των δικαιωμάτων των πολιτών. Δεν είμαστε υπέρ της διατεταγμένης υπηρεσίας. Εκεί στεκόμαστε απέναντι και υπάρχει ένα μεγάλο πολιτικό θέμα για τη δημόσια τηλεόραση και το δημόσιο λόγο, που ξεφεύγει από το κόψιμο μιας εκπομπής ή από το κόψιμο ενδεχομένως μιας σύμβασης. Υπάρχει θέμα δημοκρατίας κι εδώ πλέον τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Το θέμα έχει φύγει από εμάς και βρίσκεται στην κοινωνία και στα συνδικαλιστικά μας όργανα. Αυτή τη στιγμή έχουν καταπατηθεί βασικές αρχές της Γαλλικής Επανάστασης, έχουμε πάει πολύ πίσω. Γι’ αυτό και μας συγκίνησε πολύ η στάση όλων των συναδέλφων στην ΕΡΤ αλλά και η στάση εκτός των συνδικαλιστικών οργάνων, των οποίων είμαστε περήφανα μέλη, άλλων σωματείων, πολιτών και εργαζομένων που έχουν στείλει χιλιάδες γράμματα διαμαρτυρίας. Αυτό για μας είναι η μεγάλη επιτυχία της ιστορίας αυτής, που μπορεί να είναι και μεγάλη ευκαιρία. Για πάρα πολλά χρόνια μέχρι σήμερα, γράφεται το «αλήτες ρουφιάνοι δημοσιογράφοι» στους τοίχους,. Εμείς λοιπόν όταν περνάμε από τα σημεία αυτά δεν στενοχωριόμαστε ούτε σκύβουμε το κεφάλι. Είμαστε μαζί με τους πολλούς δημοσιογράφους: Ούτε σε «πέι ρολ», ούτε σε γραφεία Τύπου υπουργών, ούτε εκδότες ήμασταν και δεν θα γίνουμε. Γι’ αυτό και περπατάμε με ψηλά το κεφάλι στις γειτονιές.

Συμμαχώ με τα γεγονότα και όχι με τις εξουσίες, όποιες και αν είναι αυτές, δεξιές, αριστερές, αυτόνομες ή αναρχικές

Αντικειμενική δημοσιογραφία με τους όρους μιας αυστηρής πολιτικής ουδετερότητας, μπορεί να υπάρξει;

Το ξέρουν όλοι πολύ καλά, επαγγελματίες και πολίτες, ότι απόλυτη αλήθεια ή αντικειμενικότητα δεν υπάρχει. Εκεί που κρινόμαστε εμείς επειδή διαχειριστήκαμε δημόσιο λόγο, στο δημόσιο χώρο που είναι η δημόσια τηλεόραση, είναι η δυνατότητα που δίνεις στις φωνές να αναπτυχθούν και να ακουστούν. Σε αυτό ήμασταν έντιμοι. Επίσης, κρίνεται κανείς από την καλή πρόθεση να πει αυτό που βλέπει μέσα από το ιδεολογικό του πρίσμα και την πολιτική αντίληψη των πραγμάτων. Οι δημοσιογράφοι δεν είναι και δεν πρέπει να είναι απολιτίκ διότι χειρίζονται πολιτικά ζητήματα. Όμως με την ίδια τιμιότητα που πρέπει να κάνεις μια συνέντευξη απέναντι σε έναν σοσιαλδημοκράτη, πρέπει να μιλήσεις και με έναν δεξιό ή έναν αριστερό. Στη διαδρομή μου έχω αποφασίσει ότι συμμαχώ με τα γεγονότα και όχι με τις εξουσίες, όποιες και αν είναι αυτές, δεξιές, αριστερές, αυτόνομες ή αναρχικές. Με αυτό απαντούμε και στις ανόητες κατηγορίες κάποιων που θέλησαν όλο το προηγούμενο διάστημα πριν τις εκλογές να χαρακτηρίσουν την ΕΡΤ και την εκπομπή μας, ως καθοδηγούμενη ή με «πλάτες» σε πολιτικό χώρο. Προσωπικά δεν έχω πιει καφέ ούτε έχω περάσει έξω από αυτά τα πολιτικά γραφεία, ούτε έχω αλλάξει πολιτικές απόψεις από όταν ήμουν πιτσιρικάς, τις βελτίωσα. Δεν έχουμε σχέση πέρα από το ρεπορτάζ.

Με μια πολιτική άποψη που απειλεί με αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής δεν μπορώ να κάνω συζήτηση

Από την εκπομπή σας έχουν περάσει οι αρχηγοί των κομμάτων της Αριστεράς. Τον Νίκο Μιχαλολιάκο θα τον καλούσατε;

Όχι! Αυτό είναι θέμα πάλι πολιτικής στάσης. Με μια πολιτική άποψη που απειλεί με αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής δεν μπορώ να κάνω συζήτηση. Βέβαια όταν τέθηκε θέμα πρόσκλησής τους, επειδή είναι δημόσιο το κανάλι και όχι δικό μας, είπαμε ότι μπορεί να γίνει μια σύνδεση κι εμείς να πούμε πως αυτός ο χρόνος ανήκει στο κόμμα της Χρυσής Αυγής, χωρίς διάλογο. Δεν συνομιλούμε με τους φασίστες.

Κοινός τόπος είναι η συζήτηση για την κρίση του Τύπου, κρίση πωλήσεων αλλά και κρίση αξιοπιστίας. Ποιος είναι ο ρόλος της δημόσιας τηλεόρασης στο τοπίο αυτό;

Κατ’ αρχάς πρέπει να καταλάβουν όλα τα κόμματα, μικρά και μεγάλα, ότι η δημόσια ραδιοτηλεόραση οφείλει να είναι ανεξάρτητη, με τη διοίκησή της έξω από τις πολιτικές συγκυρίες. Οι δημοσιογράφοι ξέρουν να κάνουν τη δουλειά τους και ο χώρος έχει κώδικα δεοντολογίας. Αυτό αποδείχτηκε με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο το προηγούμενο εξάμηνο, όπου υπήρχε η πολιτική αστάθεια, μετά την κυβέρνηση Παπαδήμου. Η δημόσια τηλεόραση και οι εργαζόμενοι έκαναν τη μεγάλη επιστροφή και αυτό το αποδέχτηκαν πολίτες από όλους τους πολιτικούς χώρους, ενώ αποτυπώθηκε ακόμη και στο σικέ σύστημα των μετρήσεων της AGB. Όσο τα κόμματα και η πολιτική εξουσία απομακρύνονται από τη δημόσια τηλεόραση και την αφήνουν να λειτουργεί, θα είναι πραγματικά ανταγωνιστική, πυλώνας δημοκρατίας και θα ανεβάζει τον πήχη ακόμη και της ιδιωτικής τηλεόρασης, διότι όταν έχεις μια καλή, ελεύθερη, δημοκρατική, ανεξάρτητη δημόσια τηλεόραση ανεβαίνει σε άλλο επίπεδο ο ανταγωνισμός. Αυτό φάνηκε και στην περίοδο 2002-2004 όταν πάλι η δημόσια τηλεόραση με τον πόλεμο στον Περσικό έκανε τη μεγάλη επιστροφή. Η πολύχρωμη αντιμετώπιση των πραγμάτων από ένα δημοσιογράφο δεν σημαίνει ότι αυτός είναι ΚΚΕ ή νεοδημοκράτης. Γι’ αυτό με θύμωσε και η σχετική αναφορά του κ. Σίμου. Εμένα δεν με τοποθέτησε κανένα κόμμα σε κάποια θέση. Αυτός είναι τοποθετημένος. Η ιδεολογική μου οπτική των πραγμάτων είναι τιμή, ομορφιά και κομμάτι της διαλεκτικής της δουλειάς.

Εκτός από το δικό σας «κόψιμο», πριν λίγες μέρες ο Κώστας Βαξεβάνης οδηγήθηκε για ένα δημοσίευμα στο δικαστήριο, ενώ στις 28 Οκτωβρίου ένας εργαζόμενος στην ΕΤ 3 παύθηκε για μια λέξη που χρησιμοποίησε. Συνδέονται όλα αυτά τα γεγονότα;

Συνδέονται σε ό,τι αφορά την ιδεολογική αντίληψη των πραγμάτων. Αυτό νομίζω ότι θίγει τη Δεξιά. Είναι η αντίληψη μιας ομάδας εξουσίας που δρα έτσι και θεωρεί το κράτος λάφυρο και έχει ένα μοτίβο: Όσοι βρίσκονται εντός του καμβά είναι συνομιλητές, όσοι βρίσκονται εκτός είναι άκρο. Εμείς θεωρούμαστε ενδεχομένως άκρο, αλλά για μας είναι τιμή αυτό. Όποιος βρίσκεται μέσα στον καμβά, δεν δημοσιογραφεί, είναι μέρος του συστήματος και ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι απέναντι στο σύστημα, οικονομικό ή πολιτικό. Ακόμη κι αν αλλάξουν τα πράγματα και έρθει η σοσιαλιστική κοινωνία των ονείρων μας, ο δημοσιογράφος οφείλει να είναι απέναντι και αυτή είναι η ομορφιά της δουλειάς.

Πολιτικοί αναλυτές όπως η Ναόμι Κλάιν έχουν υποστηρίξει ότι τα μέτρα σοκ δεν συμβαδίζουν με τη δημοκρατία. Από την εμπειρία σας, θυμάστε άλλη περίοδο τέτοιων παρεμβάσεων στον Τύπο;

Όχι. Αυτό που ζούμε σήμερα, εγώ που δημοσιογραφώ από το 1986, δεν το θυμάμαι. Έχουμε δει κρίσεις και συγκρούσεις, ατυχείς χειρισμούς από διοικήσεις, αλλά αυτό όχι και νομίζω ότι είμαστε στην αρχή. Είναι σαφές και δεν είναι είδηση, ότι για να περάσουν σκληρά μέτρα χρειάζονται πολύ σκληρούς μηχανισμούς. Εδώ κάποιοι δημοσιογράφοι έπαιξαν το παιχνίδι του «αναγκαίου κακού» και κάποιοι αυτό του «παπαγάλου», ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι τεμπέληδες και κλέφτες, επειδή αυτό εξυπηρετεί τα αφεντικά που έχουν τα κανάλια και τους μηχανισμούς να ελέγχουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές. Σε λίγο καιρό η νέα γενιά εργαζομένων, που σήμερα είναι 18, δεν θα ξέρουν καν τι σημαίνει συλλογική σύμβαση εργασίας. Εκεί οι δημοσιογράφοι της δικής μου γενιάς ή οι παλιότεροι, δεξιοί ή αριστεροί, οφείλουν να πάρουν τίμια στάση στα πράγματα.

Δεν κάνουμε πίσω ούτε για να πάρουμε φόρα

Πώς σκοπεύετε να απαντήσετε σε αυτή τη δίωξη;

Απαντώ μαζί με τα συλλογικά μας όργανα, την Ένωση Συντακτών και την ΠΟΕΣΥ σε συνεργασία με τους συναδέλφους μας τεχνικούς και την ΠΟΣΠΕΡΤ και είμαστε πολύ περήφανοι γι’ αυτές τις συμμαχίες. Το θέμα για μας δεν είναι η εκπομπή καθεαυτή. Ο κόσμος και σήμερα δεν έχει να φάει που δεν βγήκαμε στον «αέρα» και αύριο θα πιεστεί είτε η «Πρωινή ενημέρωση» εκπέμπει είτε όχι. Σήμερα τίθεται ένα ζήτημα δημοκρατίας. Αυτό είναι το στοίχημα. Οι δικές μας συμβάσεις εργασίας είναι αυτές που έχουν οι εργαζόμενοι στον Τύπο, βάσει της συλλογικής σύμβασης της ΕΣΗΕΑ, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Ούτε είναι στην πρόθεσή μου να εκποιήσω τη σύγκρουση αυτή για τη μεταγραφή μου σε ένα άλλο μέσο ενημέρωσης. Γι’ αυτό λέμε ότι δεν κάνουμε πίσω ούτε για να πάρουμε φόρα. Έχουμε δίκιο, είμαστε πάρα πολύ πικραμένοι από την ανέντιμη στάση αλλά και πάρα πολύ αποφασισμένοι. Σε ό,τι αφορά και στην περίπτωση του Κώστα Βαξεβάνη και στην περίπτωση του συναδέλφου στην ΕΤ 3, εμείς υποστηρίζουμε το μότο που υπάρχει στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ, «η δημοσίευση είναι η ψυχή της δημοκρατίας». Αυτοί κόβουν τη δημοσίευση, οπότε κόβουν τη δημοκρατία. Εμείς λοιπόν ήρθαμε εδώ να υπηρετήσουμε τη δημοκρατία, όχι τη Νέα Δημοκρατία. Το έχουν καταλάβει λάθος.

(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 4-11-2012)