Η θολή εικόνα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

Κατά μια εύγλωττη σύμπτωση, η ανακοίνωση του πολυνομοσχεδίου με τις σαρωτικές αλλαγές που επιφέρει στους δήμους συνέπεσε ακριβώς με την ανακοίνωση από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας της έρευνας που παρήγγειλε στη δημοσκοπική εταιρεία Metron Analysis για την εικόνα που παρουσιάζει στους πολίτες η αυτοδιοίκηση. Εν ολίγοις, το πόρισμα της έρευνας είναι πως οι δήμοι αποτελούν για τους πολίτες τον πιο κοντινό τους πολιτικό θεσμό, πλην όμως απέχουν πολύ από το να τον εμπιστεύονται, κυρίως επειδή θεωρείται ακόμη εστία διαφθοράς.

Από τα στοιχεία που καταδεικνύουν το βάθος της σημερινής πολιτικής κρίσης είναι το γεγονός ότι ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο θεωρούνται σημαντικότεροι θεσμοί από το ίδιο το κοινοβούλιο και την κυβέρνηση! Οι απαντήσεις στην έρευνα κατατάσσουν τους Δήμους σε ανώτερη θέση σε σχέση με την κυβέρνηση, τις περιφέρειες, την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Κοινοβούλιο, τις τράπεζες και τα συνδικάτα, στο ερώτημα «πόσο σημαντικοί είναι για τη ζωή σας οι εξής θεσμοί και υπηρεσίες». Πιο ψηλά από τους Δήμους κατατάσσονται η δικαιοσύνη, η Αστυνομία, ο Στρατός και η εκκλησία. Προς επίρρωση, στην ερώτηση «από όλα τα επίπεδα των εκλεγμένων εκπροσώπων ποιοι νοιώθετε να είναι πιο κοντά σας και να σας εκπροσωπούν περισσότερο;», η απάντηση των περισσοτέρων, σχεδόν των μισών (47%), είναι «κανένας». Από όσους μπαίνουν στον κόπο να διαλέξουν, μακράν οι περισσότεροι (34%) απαντούν ότι αισθάνονται πιο κοντά τους δημάρχους, τους αντιδημάρχους και τους υπόλοιπους αιρετούς της αυτοδιοίκησης. Απογοητευτικά ποσοστά για τους συνδικαλιστές (7%), τους αιρετούς των περιφερειών (6%) και φυσικά τους βουλευτές (5%).

Ο Δήμαρχος και το Δημοτικό Συμβούλιο θεωρούνται σημαντικότεροι θεσμοί από τη Βουλή και την κυβέρνηση

Στο σημείο αυτό είναι που η μεταρρύθμιση του «Καλλικράτη» κρίνεται αρνητικά. Το 43% του δείγματος της έρευνας απαντά ότι οι αλλαγές που επέφερε η διοικητική μεταρρύθμιση είναι αρνητικές, έναντι μόλις 20% που υποστήριξαν το θετικό πρόσημο του «Καλλικράτη» και 33% εκείνων που είπαν πως είναι αδιάφορες ο αλλαγές. Μια μεταρρύθμιση που αποξένωσε περαιτέρω το Δήμο από τον δημότη, που έφερε στο Δημαρχείο όλα τα χαρακτηριστικά ενός απρόσωπου, γραφειοκρατικού, μικρού τοπικού κράτους, δεν μπορεί παρά να καταδικαστεί, όταν οι τοπικοί αιρετοί είναι οι μόνοι εκπρόσωποι της εξουσίας που παραμένουν προσιτοί. Ως προς την πολιτική ταυτότητα των επικριτών του «Καλλικράτη», έχει ενδιαφέρον ότι οι ψηφοφόροι των ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ και Ανεξάρτητων Ελλήνων είναι αυτοί που καταδικάζουν, την ίδια στιγμή που θετικές ως επί το πλείστον κρίσεις εκφράζουν οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.

Σημείο κλειδί όμως για την εικόνα της αυτοδιοίκησης είναι η διαφθορά. Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αχίλλειος πτέρνα των αυτοδιοικητικών είναι πως θεωρούνται επιρρεπείς στις παρασκηνιακές δοσοληψίες και ύποπτοι για το κατά πόσο υπηρετούν αποκλειστικά το δημόσιο συμφέρον. Ερωτώμενο το δείγμα της έρευνας για το αν η διαφθορά στη χώρα μας έχει μεταβληθεί στα χρόνια της κρίσης, το 41% απαντά ότι έχει αυξηθεί, το 34% ότι έχει μείνει ίδια, ενώ μόλις το 25% υποστηρίζει ότι έχει μειωθεί. Έχει ενδιαφέρον ότι την άποψη αυτή μοιράζονται ψηφοφόροι όλων των κομμάτων. Ως προς τη διαφθορά στους δήμους, το 48%, σχεδόν ένας στους δύο, απαντά στην έρευνα ότι παραμένει στα ίδια επίπεδα, έναντι 24% που λένε ότι έχει αυξηθεί και 26% ότι έχει μειωθεί.

41% πιστεύει ότι η διαφθορά στα χρόνια της κρίσης έχει αυξηθεί

Την ίδια στιγμή, η σφοδρότητα της κρίσης και η αναμέτρηση των περισσότερων νοικοκυριών με ζωτικά προβλήματα που σχετίζονται πια με την επιβίωση, κάνει τα τοπικά προβλήματα να περνούν σε δεύτερο πλάνο. Με πολύ μεγάλη διαφορά, ως «μεγαλύτερο πρόβλημα της περιοχής» οι ερωτηθέντες αναδεικνύουν την ανεργία, εκτοπίζοντας θέματα που κυριαρχούσαν μέχρι τώρα σε ανάλογε έρευνες, όπως η καθαριότητα ή η προστασία του περιβάλλοντος. Συνδεδεμένο άλλωστε με το οικονομικό ζήτημα είναι και ένα από τα τελευταία ευρήματα της έρευνας, που δείχνει ότι το 63% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι οι παρεχόμενες δημοτικές υπηρεσίες και υποδομές έχουν κακή σχέση τιμής – ποιότητας αναφορικά με τα δημοτικά τέλη.

 Κοινωνικός αυτοματισμός

Πρόθεση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας με την έρευνα γνώμης που παρήγγειλε ήταν να καταδείξει μεταξύ άλλων το εναπομείναν κύρος της αυτοδιοίκησης ως θεσμού. Και πράγματι, σε ένα πολιτικό σύστημα που καταρρέει, τουλάχιστον σε αξιοπιστία, οι Δήμοι κρατούν ακόμη τα …μπόσικα. Ωστόσο, η έρευνα στάθηκε σε πολύ επιλεκτικά στοιχεία. Διότι οι υποψίες διαφθοράς των δημοτικών αρχόντων είναι απλώς η κορυφή του παγόβουνου. Ευρέως διαδεδομένη είναι η άποψη ότι οι πελατειακές σχέσεις στην πραγματικότητα κυβερνούν τους δήμους, την ίδια στιγμή που η αδιαφάνεια στις προσλήψεις «ημέτερων» και η χαμηλή παραγωγικότητα συγκαταλέγονται στις συνήθεις κατηγορίες εναντίον αιρετών και εργαζομένων του θεσμού.

Η διαδεδομένη άποψη περί διαφθοράς αποτρέπει τον πολίτη από το να γίνει σύμμαχος

Είναι ακριβώς αυτές τις υποψίες που «μυρίστηκε» η κυβέρνηση ώστε να θέσει για ακόμη μια φορά το μηχανισμό του κοινωνικού αυτοματισμού στην υπηρεσία της πολιτικής της για τις απολύσεις στο δημόσιο τομέα. Δεν είναι τυχαίο ότι το κύμα των απολύσεων ξεκίνησε από την ΕΡΤ και συνεχίστηκε στους δήμους, και όχι για παράδειγμα στην Εθνική Μετεωρολογική ή την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Στο κλίμα κοινωνικού κανιβαλισμού που έχει επικρατήσει στο έδαφος της κρίσης, η πλειοψηφία κρατά τα δάκρυά της για όσους θεωρεί «βύσματα» ή βολεμένους, αν δεν τρίβει κιόλας χαιρέκακα τα χέρια της. Το κλίμα αυτό δεν «σπάει» δυστυχώς με τυπικές έρευνες γνώμης και μισά επιχειρήματα, αλλά με άλλη νοοτροπία και προπαντός, ειλικρίνεια.

(Δημοσιεύτηκε στον Παλμό Γλυφάδας, 20/7/2013)

Πότε θα γίνουν οι τοπικές εκλογές;

Όπως παρατηρούν οι έμπειροι σχετικά με αυτοδιοικητικά, η προεκλογική περίοδος έχει ήδη αρχίσει. Ξεκίνησαν οι προκαταρκτικές, εν είδει τροχιοδεικτικών βολών, ανακοινώσεις υποψηφιότητας, η δραστηριότητα στα Δημοτικά Συμβούλια ανεβαίνει μαζί με την ένταση των φραστικών πυρών εντός τους, ενώ ήδη οι καμπάνιες ορισμένων υποψηφίων έχουν εγκαινιαστεί. Το καινούριο στοιχείο στις ερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές είναι ότι …κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πότε θα γίνουν. Σημείο και αυτό ίσως των μνημονιακών καιρών, είναι η πρώτη εκλογική μάχη, ο προσδιορισμός της οποίας έχει μια χρονική διακύμανση της τάξης του ενός και πλέον χρόνου!

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής ισχύοντα, η θητεία των αυτοδιοικητικών αρχών λήγει τον Ιούνιο του 2014. Από τη σύνταξη και την ψήφιση του «Καλλικράτη» ήδη ήταν γνωστό πως η πρώτη μεταβατική δημοτική και περιφερειακή περίοδος θα ήταν περιορισμένη χρονικά στα 3,5 χρόνια και πως η ανάδειξη με εκλογές νέων τοπικών αρχών θα συνέπιπτε με τις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κανείς συνεπώς δεν αιφνιδιάστηκε από μια έκτακτη απόφαση.

Η πρώτη εκλογική μάχη ο προσδιορισμός της οποίας έχει χρονική διακύμανση 1,5 χρόνου

Κι όμως, εδώ και και καιρό έχει τεθεί το αίτημα να παραταθεί η τρέχουσα θητεία των δημοτικών και περιφερειακών διοικήσεων. Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο του 2012, το Έκτακτο Συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, που συνήλθε στην Κομοτηνή, συμπεριέλαβε στο ψήφισμα που κατά πλειοψηφία υιοθέτησε, την εξής λιτή και αόριστη στην πρώτη ματιά διατύπωση, που ήταν όμως μεστή νοήματος: «Προτείνουμε όπως οι Δημοτικές Εκλογές να διεξαχθούν στο τέλος της τετραετίας, όπως ίσχυε μέχρι τώρα», όπερ μεθερμηνευόμενον, σημαίνει παράταση της θητείας και τροποποίηση του υπάρχοντος σχεδιασμού. Λίγο αργότερα, ο περιφερειάρχης Αττικής και πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών, Γιάννης Σγουρός, σε έκτακτο συνέδριο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας τον Αύγουστο του 2012, ζήτησε αυτολεξεί «να αποδεσμευτεί τον Ιούνιο του 2014 η ταυτόχρονη εκλογική διαδικασία Ευρωεκλογών και Εκλογών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ Βαθμού». Το αίτημα αυτό παρουσιάστηκε μάλιστα ως πάγια θέση των περιφερειαρχών της χώρας. Όπως εξήγησε ο Γιάννης Σγουρός τότε, «το 2015 τελειώνει όλο το πρόγραμμα των έργων του ΕΣΠΑ», ενώ σημείωσε την υποβάθμιση του χαρακτήρα των τοπικών εκλογών αν συνδυαστούν με την ευρωκάλπη.

Τον Φεβρουάριο ανακινήθηκε και πάλι το ζήτημα, όταν ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης στη Βουλή εγκάλεσε τη ΝΔ για «προεκλογικό ρουσφέτι» στο ΠΑΣΟΚ, μιλώντας για τη μετάθεση των εκλογών το 2015. Εκ μέρους της κυβερνητικής πλειοψηφίας απάντησε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Βασίλης Κεγκέρογλου, ο οποίος χωρίς να αρνηθεί το εναλλακτικό σχέδιο, κατέθεσε στα πρακτικά το παραπάνω ψήφισμα της ΚΕΔΕ ως απάντηση. Η Βουλή ασχολήθηκε εκ νέου με το θέμα στο τέλος του Φεβρουαρίου, όταν ο υπουργός Εσωτερικών ρωτήθηκε από τη Χρυσή Αυγή για το θέμα. Όπως είπε ο Ευριπίδης Στυλιανίδης, «το υπουργείο Εσωτερικών ουδέποτε άνοιξε το θέμα της μετάθεσης του χρόνου διεξαγωγής των αυτοδιοικητικών εκλογών και δεν έχει τεθεί από κανένα κόμμα της συγκυβέρνησης». Ωστόσο συμπλήρωσε ότι το υπουργείο θα μελετήσει το θέμα τόσο από νομικής όσο και από πολιτικής άποψης και θα ενημερώσει σχετικά τη Βουλή, που θα κληθεί να αποφασίσει τι μέλλει γενέσθαι. Επομένως, άφησε ανοιχτό το ζήτημα.

Οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την τελική απόφαση της κυβέρνησης είναι στην πραγματικότητα δύο: Το πολιτικό κλίμα όπως θα έχει διαμορφωθεί για τα κυβερνητικά κόμματα τους επόμενους μήνες και βεβαίως, τα οικονομικά της εκλογικής μάχης. Είναι δεδομένο ότι κάθε εκλογική διαδικασία, ακόμα και οι κάλπες για την αυτοδιοίκηση, κρίνει συνολικά πολιτικά ζητήματα και βέβαια, αποτελεί ένα ιδιότυπο δημοψήφισμα για την κυβερνητική πολιτική. Λέγεται ότι το αίτημα για μετάθεση της ημερομηνίας στηρίζουν κυρίως οι «πράσινοι» αιρετοί άρχοντες που ζητούν πολιτικό χρόνο για να μετριάσουν τις συνέπειες που υπολογίζουν ότι θα υποστούν από το γενικό κλίμα κατά του ΠΑΣΟΚ και της κυβερνητικής πολιτικής. Επιπλέον, είναι αλήθεια ότι στο παρασκήνιο βρίσκονται διαδικασίες διαλόγου μεταξύ ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και Οικολόγων Πράσινων για μια ευρύτερη κεντροαριστερή συνεργασία, που θα μπορούσε να δοκιμαστεί και σε αυτοδιοικητικό επίπεδο. Το δεύτερο παράγοντα, αυτόν του κόστους μιας ξεχωριστής εκλογικής μάχης, επικαλείται η τρόικα, όπως αναφέρουν πληροφορίες. Η διπλή κάλπη (ευρωεκλογές και τοπικές) φέρνει σημαντική οικονομική επιβάρυνση, παράγοντας που στις μέρες μας δεν είναι αμελητέος.

Στα «κάγκελα» η αντιπολίτευση

Το ενδεχόμενο παράτασης του βίου των σημερινών δημοτικών και περιφερειακών αρχών εξοργίζει τις ανερχόμενες σε απήχηση δυνάμεις στην αντιπολίτευση. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2012, με ανακοίνωση του Τμήματος Αυτοδιοίκησης του Συνασπισμού, χαρακτήρισε «θεσμικό πραξικόπημα με πολιτικές προεκτάσεις» κάθε ενδεχόμενο να αποφασίσει η Βουλή παράταση ή μείωση της θητείας των δημάρχων και περιφερειαρχών. Πιο πρόσφατα, ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Βούτσης, υπέβαλε σχετική ερώτηση στον υπουργό Εσωτερικών και επισήμανε: «Η ουσιαστική άρνηση της κυβέρνησης για μια δημόσια δέσμευση που θα ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο πολύμηνων διαρροών περί το θέμα, συνιστά δυστυχώς ευθεία παραδοχή ότι παραμένει ανοικτό ως ενδεχόμενο το να επιχειρηθεί ένα θεσμικό πραξικόπημα στον ευαίσθητο και κρίσιμο τομέα τόσο της πρωτοβάθμιας όσο και της περιφερειακής αυτοδιοίκησης». Επίσης, ο Νίκος Βούτσης σημείωσε ότι «στις κορυφές των κομμάτων της σημερινής συγκυβέρνησης αναζητούνται εναγωνίως μεθοδεύσεις για τη χειραγώγηση των, προ κρίσεως, πολιτικών συσχετισμών σε αντίθεση με το διαμορφούμενο νέο πολιτικό σκηνικό, με μετάθεση της ισχύος τους μέχρι το τέλος του 2015».

Ανάλογη τοποθέτηση έκανε και η Χρυσή Αυγή μέσω του δικού της κοινοβουλευτικού εκπροσώπου. Ο Χρήστος Παππάς κάλεσε τον υπουργό «να σταματήσει να παρανομεί» και απέδωσε τις σκέψεις για παράταση της ημερομηνίας εκλογών στο γεγονός ότι «τόσο στον δήμο της Αθήνας όσο και στους άλλους μεγάλους δήμους η Χρυσή Αυγή θα εκλέξει δήμαρχο από την πρώτη Κυριακή».

(Δημοσιεύτηκε στον Παλμό Γλυφάδας, 4-5-2013) 

Αυτοδιοίκηση και διαφθορά, έννοιες ασύμβατες;

Η γυναίκα του Καίσαρα λέγεται ότι δεν αρκεί να είναι τίμια, πρέπει να φαίνεται κιόλας. Σε ό,τι αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αμφότεροι οι τομείς –είναι και φαίνεσθαι– πάσχουν, γεγονός που οδηγεί τους θεσμικούς φορείς και την κυβέρνηση σε σκέψεις και πρωτοβουλίες, ώστε να αμβλυνθεί ή να κοπάσει η σοβαρή καχυποψία της κοινωνίας απέναντι στους αιρετούς των τοπικών κοινωνιών. Μια τέτοια πρωτοβουλία πήρε την Τρίτη 23 Απριλίου η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, με σχετική ημερίδα που διοργάνωσε («Αποτελεσματικότητα, Διαφάνεια, Δικαιοσύνη και Τοπική Αυτοδιοίκηση»).

Το βασικό σκεπτικό των θεσμικών και πολιτικών εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μπορεί να συνοψιστεί στο εξής σχήμα: Η διαφθορά υπάρχει, όμως είναι περιορισμένη. Δεν πρέπει να γενικεύουμε όπως κάνουν τα ΜΜΕ, τα οποία κατά βάση ευθύνονται για την κακή εικόνα της αυτοδιοίκησης στην κοινωνία. Είναι χαρακτηριστικό το επιχείρημα που χρησιμοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Χαράλαμπος Αθανασίου, στην ημερίδα: Σύμφωνα με έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου, το 69,4% των ερωτηθέντων δέχονται ότι η διαφθορά στους ΟΤΑ είναι ιδιαίτερα ή αρκετά διαδεδομένη. Όπως είπε όμως το μέλος της κυβέρνησης, «εντούτοις το ποσοστό αυτό δεν είναι και το υψηλότερο συγκριτικά με άλλους οργανισμούς και φορείς». Δηλαδή, υπάρχουν και χειρότερα. Και συγκεκριμένα είπε ότι οι πολίτες κατατάσσουν τις εστίες διαφθοράς με την εξής σειρά: Την πολεοδομία (που είναι μέρος των Δήμων φυσικά…) με 78,9%, το κοινοβούλιο και τους βουλευτές με 78,3%, τα ΜΜΕ με 76,6%, τις εφορίες με 75,2%, το συνδικαλισμό με 71,9%, την Τοπική Αυτοδιοίκηση με 69,4%, τους γιατρούς με 67,4%, τη δικαιοσύνη με 55,7% και την Αστυνομία με 53,6%.

«Μεμονωμένες περιπτώσεις αιρετών δεν μπορούν να καταδικάζουν και να απαξιώνουν το σύνολο των αιρετών», τόνισε ο Κώστας Ασκούνης, πρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Καλλιθέας. Όπως εξήγησε, «η εικόνα που κάποιοι δημιουργούν με την πλήρη απαξίωση των αιρετών» είναι «παραπλανητική και οδηγεί στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης». Ωστόσο, ο ενδεχομένως απλουστευτικός ισχυρισμός για την εκτεταμένη διαφθορά της αυτοδιοίκησης δεν στρέφεται εναντίον προσώπων, αλλά κατά ενός συνολικού πλέγματος εξουσίας που από τη δομή του ευνοεί ανάλογα παραστρατήματα.

Πολύ γλαφυρός ως προς το θέμα αυτό ήταν στη δική του εισήγηση ο Λέανδρος Ρακιντζής, Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης. «Οι ΟΤΑ εμπλέκονται σε πάρα πολλές περιπτώσεις κακοδιοίκησης και κακοδιαχείρισης που οδηγούν και στη διαφθορά ή ευνοούν την ανάπτυξή της», είπε χωρίς περιστροφές, απέναντι σε ένα ακροατήριο που δεν ήθελε να ακούσει και έγινε πιο συγκεκριμένος: «Οι τομείς που επικεντρώνεται η κακοδιοίκηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι κυρίως οι πολεοδομίες, το περιβάλλον, οι μεταφορές, τα δημόσια έργα, οι άδειες καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, ενώ παράλληλα σε πολλές περιπτώσεις οι υπηρεσίες που προσφέρονται στους πολίτες είναι ελλιπείς». Μίλησε ακόμη για «φαινόμενα αδιαφανών διαδικασιών σε προσλήψεις» και ειδικότερα για «συμβάσεις έργου και απευθείας αναθέσεις έργων κατά παράβαση των οικείων διατάξεων», ενώ αποκάλυψε το ρόλο των πειθαρχικών ελέγχων, σχολιάζοντας ότι σ’ αυτό το επίπεδο απόδοσης ευθυνών «υπάρχει σωρεία απαλλαγών, για πολλούς λόγους». Συνήθως, είπε για τους αιρετούς «ώσπου να παραπεμφθούν, έχει λήξει η θητεία τους, οπότε σταματά και η πειθαρχική ευθύνη. Αλλά και εν ενεργεία να είναι ακόμα, η ιστορία δείχνει ότι συνήθως αθωώνονται».

Παρόλ’ αυτά, οι αρμόδιοι αντιδρούν στη σκληρότητα των δικαστικών και άλλων ελεγκτικών μηχανισμών. Ο υπουργός Εσωτερικών, Ευριπίδης Στυλιανίδης μάλιστα, έδωσε μια άλλη, ενδιαφέρουσα διάσταση που έχει φέρει ο φόβος των ελέγχων, την «υπογραφο-φοβία». Όπως είπε, «έχουμε διαπιστώσει τον τελευταίο καιρό ότι οι υπεύθυνοι φοβούνται πια να υπογράψουν» για να υπογραμμίσει τον άκρως αμφιλεγόμενο αφορισμό πως «το κόστος των μη αποφάσεων στην Ελλάδα, είναι τριπλάσιο από το κόστος των κακών αποφάσεων». Ο Κ. Ασκούνης από τη μεριά του χαρακτήρισε «εξαιρετικά αυστηρό» το νομικό πλαίσιο για τις ποινικές διώξεις των αιρετών και εκτίμησε ότι «οι διωκτικές αρχές θέλοντας προφανώς να κατευνάσουν αυτό το κλίμα, ωθούνται στην υπερβολή».

Ποιος μας φυλάει από τους φύλακες της νομιμότητας;

 Φαίνεται απίστευτο, όμως παρόλο που οι Δήμοι και οι Περιφέρειες χαρακτηρίζονται από τους δημότες «διαφθορεία» σε ποσοστό κοντά στο 70%, οι φορείς που εποπτεύουν τη νομιμότητα και τη διαφάνεια των διαδικασιών, έχουν διψήφιο αριθμό! Συγκεκριμένα, οι ελεγκτικές αρχές που έχουν θεσμοθετηθεί για να ασκούν τον έλεγχο στη νομιμότητα και τη διαφάνεια των πράξεων των ΟΤΑ είναι: Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου, οι οικονομικοί επιθεωρητές, το Σώμα Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, το ΣΔΟΕ, οι επιθεωρητές περιβάλλοντος, ο Συνήγορος του Πολίτη, ο Ελεγκτής Νομιμότητας, το νέο Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ.

Δεν χωρά δεύτερη σκέψη το συμπέρασμα ότι όπου λαλούν πολλοί ελεγκτές, αργεί να ξημερώσει η δικαιοσύνη, καθώς η επικάλυψη αρμοδιοτήτων, η δαιδαλώδης γραφειοκρατία, το ακαθόριστο των αρμοδιοτήτων εκάστης αρχής, αποτελούν υποδειγματικές κρυψώνες για κατά παρέκβαση διαδικασίες και όχι μόνο. Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες, λένε οι σχολαστικοί, και δεν έχουν άδικο.

Αλλά κανείς δεν είναι τόσο αφελής ώστε να πιστέψει ότι μπορούν πια να γίνουν υπεξαιρέσεις χρημάτων τύπου Παπαγεωργόπουλου, με την ίδια αυτοπεποίθηση τουλάχιστον, που ωθούσε έναν άνθρωπο του δημάρχου να κάνει «ντου» στα ταμεία και να σηκώνει θρασύτατα τις δεσμίδες με τα χαρτονομίσματα. Τι γίνεται όμως με τις απολύτως νόμιμες δαπάνες, αυτές που έχουν κωδικό στον προϋπολογισμό, έχουν ψηφιστεί από Επιτροπές και Συμβούλια και έχουν πάρει έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο; Παρακολουθεί κανείς μήπως αν όντως εκτελείται ένα έργο σύμφωνα με τα προβλεπόμενα; Πού είναι εκεί οι ράμπο κατά της διαφθοράς;

(Δημοσιεύτηκε στον Παλμό Γλυφάδας, 27-4-2013)