Την πιο μισητή ευρωπαϊκή οδηγία στην ιστορία της ΕΕ, την οδηγία Μπόλκεσταϊν, έφερε στη Βουλή και ψήφισε να ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία η κυβέρνηση μαζί με τη Νέα Δημοκρατία. Η οδηγία για την αγορά υπηρεσιών που το 2006 ξεσήκωσε θύελλα άγριων διαδηλώσεων στο Στρασβούργο και αλλού, μετά την απόρριψή της από το ευρωκοινοβούλιο, επανέκαμψε με κάποιες τροποποιήσεις, που απαλείφουν μεν την επίμαχη διάταξη για την «αρχή προέλευσης», αφήνουν όμως ανοιχτό παράθυρο για την εφαρμογή της στην πράξη. Σαν να μην έφτανε αυτό, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με άλλες δύο χαριστικές για τις επιχειρήσεις τροπολογίες στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά, πήγε την εργατική νομοθεσία ακόμη πιο δεξιά και από τη ΝΔ.
Νόμος του κράτους με πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ η λαομίσητη οδηγία, μετά από ψευτοδιορθώσεις
Ο μασκαρεμένος Μπόλκεσταϊν, που πλέον είναι νόμος του κράτους, υποκατέστησε την «αρχή της χώρας προέλευσης» με μια πολύ αμφιλεγόμενη διατύπωση. Η αρχική διάταξη επέτρεπε σε μια χώρα που δραστηριοποιείται στη χώρα μας, να δηλώσει την έδρα της στη Βουλγαρία ή τη Ρουμανία και να ακολουθεί την εργατική νομοθεσία της χώρας προέλευσης, να δίνει ανάλογους μισθούς, κοινωνική ασφάλιση κ.ο.κ. Η κατοπινή διατύπωση απλώς θολώνει το ζήτημα, ορίζοντας ότι κριτής των ζητημάτων αυτών θα είναι το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Δηλαδή, η κυβέρνηση ή η Βουλή μπορεί να θέσει κάποιους περιορισμούς, όμως αυτοί θα ελέγχονται και θα επικυρώνονται ή θα απορρίπτονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Μόνο ένας αφελής ή κάποιος που δόλια θέλει να υπονομεύσει τα συμφέροντα των εργαζομένων θα άφηνε τα εργατικά δικαιώματα στη δικαιοδοσία των ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Η νομολογία τους όσες φορές έχουν αναμετρηθεί οι εργαζόμενοι με τις επιχειρήσεις είναι συντριπτική υπέρ των δεύτερων. Η υπόθεση της ναυτιλιακής εταιρείας Βίκινγκ Λάιν, που πραγματοποιεί δρομολόγια μεταξύ Φινλανδίας και Εσθονίας είναι χαρακτηριστική: Η φινλανδική εταιρεία που, όπως δηλώνει στη ιστοσελίδα της, ιδρύθηκε το 1959 και από το 1995 διαπραγματεύεται τις μετοχές της στο Χρηματιστήριο του Ελσίνκι, αποφάσισε να αλλάξει σημαία σε ένα από τα πλοία της και να εφαρμόσει εργασιακές συνθήκες Εσθονίας, με χαμηλότερους μισθούς, εισφορές και δικαιώματα, προσφέροντας όμως υπηρεσίες στη Φινλανδία. Τα συνδικάτα της χώρας προσέφυγαν στα ευρωπαϊκά δικαστήρια τα οποία όμως δικαίωσαν την εταιρεία. Ανάλογη απόφαση εξέδωσαν τα ευρωπαϊκά δικαστήρια και για τη λετονική κατασκευαστική εταιρεία Λαβάλ που απασχολούσε Σουηδούς εργάτες στα εργοτάξια της χώρας τους. Η Λαβάλ τους έδινε μισθούς Λετονίας και η δικαστική προσφυγή των συνδικάτων έπεσε στο κενό.
Τα γεγονότα αυτά τα γνωρίζει φυσικά η κυβέρνηση. Μάλιστα, στα τέλη του 2006, όταν οριστικοποιήθηκε το κείμενο της «νέας» οδηγίας Μπόλκεσταϊν, που αργοπορημένα ήρθε και στην ελληνική Βουλή, οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ την καταψήφισαν. Επτά από τους οκτώ ευρωβουλευτές ψήφισαν κατά, ενώ ο Σταύρος Λαμπρινίδης, επικεφαλής της ευρωομάδας του ΠΑΣΟΚ τότε και σήμερα, έλεγε ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία πώς θα ερμηνευτούν από την κάθε κυβέρνηση αυτές οι ασάφειες που έχει η οδηγία. Η δε ευρωβουλευτής Μαίρη Ματσούκα, είχε δηλώσει επί λέξει ότι «το νεοφιλελεύθερο πνεύμα παραμένει στην κοινή θέση του συμβουλίου», μιλώντας για την οδηγία που τώρα το κόμμα της ψήφισε αυτούσια.
Βέβαια την Τετάρτη στη Βουλή, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ, Χρήστος Παπουτσής ισχυρίστηκε το αντίθετο. Όπως υπογράμμισε, «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάστηκε μία νέα κοινοτική οδηγία, με τροποποιήσεις, όπου απαλείφθηκαν όλες εκείνες οι διατάξεις που είχαν προκαλέσει αντιδράσεις την εποχή εκείνη». Χωρίς να μπει στην ουσία της οδηγίας, είπε ότι θα ήταν άνοιγμα «νέου μετώπου» για την Ελλάδα να αρνηθεί την ενσωμάτωση της οδηγίας, ενώ δεν παρέλειψε να υπερθεματίσει για την «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας γιατί αυτό είναι η ανάγκη των σύγχρονων κοινωνιών. Αυτή μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την απελευθέρωση των υπηρεσιών και των επαγγελμάτων».
Στο νεοφιλελεύθερο άλλωστε πνεύμα, που ενισχύει υποτίθεται την ανταγωνιστικότητα δίνοντας νέες ελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις εις βάρος των εργατικών δικαιωμάτων, εντάσσονται όλες οι τελευταίες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης. Στο νομοσχέδιο για τα εργασιακά, ο Ανδρέας Λοβέρδος έκανε στροφή 180 μοιρών από όσα είχε δεσμευτεί να προωθήσει και πήγε πιο πίσω ακόμα και από την κυβέρνηση της Δεξιάς. Η διάταξη της ΝΔ για τα μπλοκάκια, σύμφωνα με την οποία 6 μήνες συνεχόμενης παροχής υπηρεσιών σε συγκεκριμένο εργοδότη θεωρείτο ότι υπέκρυπτε σχέση εξαρτημένης εργασίας, με τροπολογία της τελευταίας στιγμής άλλαξε και οι μήνες έγιναν 9! Λίγες μέρες νωρίτερα, ο υπουργός Εργασίας έλεγε ότι από 6 θα μειωθούν σε 3… Ακόμα, ο Ανδρέας Λοβέρδος όρισε σε 30% την προσαύξηση του μεροκάματου του Σαββάτου (ενώ είχε δεσμευτεί να το ανεβάσει στο 100%) και την ίδια στιγμή εξαίρεσε από την προσαύξηση τους εποχιακούς υπαλλήλους στα ξενοδοχεία και τον επισιτισμό! Πρόκειται για ωμή κατάργηση της Συλλογικής Σύμβασης του κλάδου που ισχύει από το 1991 και κατοχυρώνει το 5νθήμερο.
(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 25-4-2010)
Γιώργος Λαουτάρης 