Την αδυναμία του διοικητικού μηχανισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών να ανταποκριθεί στις στοιχειώδεις λειτουργικές ανάγκες του, αν φύγουν με διαθεσιμότητα οι υπάλληλοι σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια, εκθέτει με παραδείγματα ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεοδόσης Πελεγρίνης. Κατά την άποψή του οι εξελίξεις αυτές είναι προάγγελος ιδιωτικοποίησης των ΑΕΙ.
Εσείς ζητάτε διάλογο με το υπουργείο, όμως πόσο ειλικρινής είναι ένας διάλογος με τελελεσμένα, όπως ο κατάλογος των υπαλλήλων σε διαθεσιμότητα;
Ζητούσαμε εδώ και πολύ καιρό διάλογο με το υπουργείο, για να να δούμε αν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αιτία που έχει προκαλέσει αυτό το αδιέξοδο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Δυστυχώς, ο υπουργός αρνήθηκε αυτό το διάλογο. Αφού την Πέμπτη με έναν τρόπο τελείως φαύλο δημοσιοποιήθηκε ο κατάλογος των ανθρώπων που μπαίνουν σε διαθεσιμότητα, ανακοίνωσε δημοσίως πρόσκληση να συζητήσουμε. Κάλεσε λοιπόν τα οκτώ πανεπιστήμια στα οποία εφαρμόζεται το μέτρο της διαθεσιμότητας, για λόγους εντυπώσεων. Εγώ ανταποκρίθηκα στην πρόσκληση του υπουργείου και κανονίστηκε να βρίσκομαι το πρωί του Σαββάτου στο γραφείο του υπουργού.
Με τι θέσεις πάτε σε αυτή αυτή τη συνάντηση;
Πηγαίνω με τη διάθεση να ακούσω τι έχει να πει ο υπουργός. Θα έχω στα χέρια μου την απόφαση της Συγκλήτου και ενδεχομένως την απόφαση των διοικητικών υπαλλήλων και θα δούμε τι μπορεί να γίνει.
Αν αυτές οι διαθεσιμότητες υλοποιηθούν, τι εικόνα θα έχει το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών;
Αυτή τη στιγμή υπηρετούν περίπου 1.300 υπάλληλοι. Αν εφαρμοστεί το μέτρο της διαθεσιμότητας, με δεδομένο ότι υπάρχουν υπάλληλοι που δεν ασκούν διοικητικό έργο, αλλά ερευνητικό καθώς βοηθούν καθηγητές, οι υπάλληλοι που θα μείνουν για να βοηθήσουν τους περίπου 2.000 διδάσκοντες στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό τους έργο, τους 70.000 ενεργούς φοιτητές, τις 66 κλινικές σε δημόσια νοσοκομεία, τα 187 εργαστήρια, τις 33 βιβλιοθήκες και σπουδαστήρια, τις δομές φοιτητικής μέριμνας που περιλαμβάνει σίτιση, στέγαση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, όλος αυτός ο όγκος εργασιών, θα εξυπηρετηθεί από 300 υπαλλήλους. Αυτή είναι η κατάσταση. Όταν λέμε ότι η λειτουργία του πανεπιστημίου τίθεται σε κίνδυνο με την εφαρμογή του μέτρου, κυριολεκτώ.
Στο Τμήμα Βιολογίας δεν έμεινε υπάλληλος να κάνει εγγραφές!
Ποιες υπηρεσίες κινδυνεύουν περισσότερο;
Όλοι οι τομείς. Να σας αναφέρω μερικά παραδείγματα: Έχουν απομακρυνθεί διαμιάς όλοι οι φύλακες και νυχτοφύλακες. Αυτή τη στιγμή το πανεπιστήμιο κινδυνεύει. Πριν λίγες μέρες ενημερώθηκα ότι πήγε να μπει φωτιά στη Θεολογική Σχολή. Πριν από δύο εβδομάδες με μια μεγάλη καταιγίδα κινδύνευσε να γίνει μια ζημιά στο πανεπιστήμιο, της τάξης άνω των 200.000 ευρώ. Τις προάλλες εκλάπη ένα καλώδιο αξίας 13.000 ευρώ. Ακόμη: Όλοι ζητούν να εγγραφούν οι φοιτητές. Στο Βιολογικό τμήμα, με την απομάκρυνση των υπαλλήλων δεν υπάρχει ούτε ένας στη γραμματεία. Πού θα πάει ο φοιτητής να απευθυνθεί; Στη Νομική από τους 17 υπαλλήλους μένουν μόλις 4. Καταργούνται βασικά στελέχη των οικονομικών υπηρεσιών. Στον ΕΛΚΕ, την υπηρεσία που διαχειρίζεται τα ερευνητικά προγράμματα, από τα οποία το Πανεπιστήμιο εισπράττει χρήματα για να υποστηρίξει τις ερευνητικές του ανάγκες, από τα 80 άτομα, μένουν μόλις 6! Είναι καταστροφή!
Είναι αυτές οι εξελίξεις ο προάγγελος ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών αυτών;
Ήδη στο Πανεπιστήμιο υπάρχουν εταιρείες για τη φύλαξη και την καθαριότητα. Βεβαίως, υπάρχουν και φύλακες που είναι υπάλληλοι για να υπάρχει η σχετική υπευθυνότητα. Υπάρχει μια στόχευση το πανεπιστήμιο να χάσει τον αξιόπιστο δημόσιο χαρακτήρα του. To 2007 ο Γιώργος Παπανδρέου, ως αρχηγός της αντιπολίτευσης, επιχείρησε να αλλάξει το άρθρο 16 του Συντάγματος. Τότε τελευταία στιγμή, αποτράπηκε το σχέδιο αυτό. Όταν όμως έλαβε την εξουσία, ψηφίστηκε ο νόμος 4009 και ακολούθησε ο νόμος 4076, οι καλούμενοι νόμοι Διαμαντοπούλου και Αρβανιτόπουλου, οι οποίοι ακριβώς έχουν σαν στόχο την εξώθηση του πανεπιστημίου μας σε έναν ιδιωτικό φορέα. Υπάρχουν άνθρωποι που υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να υπάρχουν στη χώρα μας και ιδιωτικά πανεπιστήμια. Να το δεχτώ. Να δεχτώ όμως ιδιωτικά πανεπιστήμια αξιόπιστα. Διότι αυτό που θα γίνει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με την εφαρμογή αυτού του σφαγιαστικού μέτρου, είναι το Πανεπιστήμιο Αθηνών όχι να γίνει ιδιωτικό, αλλά ΙΕΚ. Κυριολεκτώ.
Πώς συνδυάζεται αυτή η επιμονή στις απολύσεις με τα δάκρυα για την ποιότητα των πανεπιστημιακών σπουδών;
Υποκρισία είναι η μόνη λέξη. Αυτή τη στιγμή, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπως και αυτό της Θεσσαλονίκης, το Πολυτεχνείο και των Πατρών, είναι μέσα στο 1% των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου, όποιες μετρήσεις κι αν δει κανείς. Έρχονται λοιπόν αυτό το πανεπιστήμιο με τα όποια προβλήματα έχει λόγω υποχρηματοδότησης, έλλειψης προσωπικού, με αυτό το πλήγμα να το μετατρέψει από έναν αξιόπιστο δημόσιο εκπαιδευτικό φορέα σε ΙΕΚ. Τα μόνα πανεπιστήμια εδώ στην Ελλάδα που φέρουν στον τίτλο τους το επίθετο «εθνικό» είναι το Καποδιστριακό και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Αυτά τα ιδρύματα όπως δείχνει και το όνομά τους επιτελούν έναν εθνικό ρόλο.
Ύστερα από όλα αυτά, πόσο κοντά πιστεύετε ότι είναι τα δίδακτρα στις προπτυχιακές σπουδές;
Άμεσα. Θυμηθείτε τα λόγια μου ότι αν εφαρμοστεί το μέτρο αυτό, το επόμενο στάδιο είναι να πληρώνουν την εγγραφή τους οι φοιτητές και τελικά θα γίνουν τα ΑΕΙ ιδιωτικοί φορείς. Το 2009, που άρχισε η κρίση, η χρηματοδότηση από το κράτος ήταν 34 εκατομμύρια ευρώ. Πέρσι ήταν 15 εκατομμύρια και του χρόνου δεν ξέρω πού θα πάνε. Καταλαβαίνετε ότι το επόμενο βήμα είναι να σταματήσει η χρηματοδότηση και να οδηγηθούμε σε άλλες πηγές εσόδων.
Και πώς θα παρακαμφθεί η συνταγματική απαγόρευση;
Γιατί τώρα τηρείται το Σύνταγμα; Τηρούνται οι νόμοι; Μου δίνουν την εντύπωση ότι νομοθετούν για να παρανομούν υπό την κάλυψη του νόμου. Όλη αυτή η ιστορία της διαθεσιμότητας είναι έωλη νομικά από κάθε άποψη. Αρκεί να σας πω τι έγινε την Πέμπτη. Τη μοριοδότηση των υπαλλήλων την έκανε μια επιτροπή που ορίστηκε από το υπουργείο. Τους κάλεσαν αιφνιδίως το βράδυ της Πέμπτης να εγκρίνουν τις καταστάσεις των προς διαθεσιμότητα υπαλλήλων. Τα μέλη της Επιτροπής διαπίστωσαν ότι ενώ ο υπουργός δήλωσε πως μόνο 14 άνθρωποι προσλήφθηκαν με ΑΣΕΠ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τελικώς είχαν δηλώσει 200 άνθρωποι ότι προσλήφθηκαν μέσω ΑΣΕΠ. Ζήτησαν δύο μέλη της επιτροπής να γίνει έλεγχος και η απάντηση της εκπροσώπου του ΑΣΕΠ ήταν «όχι» καλώντας τα μέλη της Επιτροπής να παραιτηθούν. Εκείνοι δεν παραιτήθηκαν και ο υπουργός μέσα σε δύο ώρες συνέταξε υπουργική απόφαση με την οποία έδιωξε τα δύο αυτά μέλη της επιτροπής. Μάλιστα δεν διόρισε τους αναπληρωματικούς τους, που είναι από το Πολυτεχνείο, αντιθέτως όρισε δύο στελέχη του υπουργείου. Είναι σαφές ότι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που αισθάνονται αδικημένοι θα στραφούν στη δικαιοσύνη και ο ένας εναντίον του άλλου. Αυτό θέλουν λοιπόν, τον κανιβαλισμό;
Η φοιτητική ζωντάνια κρατά τη Χρυσή Αυγή εκτός ΑΕΙ
Τα δίδακτρα προ των πυλών
Τα ελληνικά πανεπιστήμια υπερασπίζονται με ρομαντισμό μια εποχή του πανεπιστημίου που αρκετοί λένε ότι ανήκει στο παρελθόν: Το ανθρωπιστικό φορτίο της επιστήμης και η αντίληψη περί ολόπλευρης ανάπτυξης του νέου επιστήμονα. Την ίδια στιγμή ο χώρος αναπτύσσεται με ρυθμούς αγοράς. Μήπως αυτή η αντίληψη βγαίνει σε βάρος των αποφοίτων σας;
Όχι, διαφωνώ με την άποψη αυτή. Πιστεύω και δεν είναι μόνο δική μου άποψη αυτή ότι επειδή σήμερα οι εξελίξεις μέσα στην αγορά και την κοινωνία είναι ταχύτατες, δεν μπορεί κάποιος να πάρει μια εκπαίδευση που θα είναι επικεντρωμένη σε ένα συγκεκριμένο ειδικό τομέα, διότι την επόμενη στιγμή αυτός ο τομέας θα έχει ξεπεραστεί. Αυτό είναι το χαρακτηριστικό των ΙΕΚ. Πρέπει να βγάζεις επιστήμονες που θα έχουν μια ευρεία υποδομή ώστε να μπορούν να μεταπηδούν από τον ένα κλάδο στον άλλο. Η νοοτροπία της εξειδίκευσης υπήρχε στις δεκαετίες του ’60 και ’70, αλλά μετά άλλαξε. Υπολογίζεται ότι ένας νέος επιστήμονας θα αλλάξει στη ζωή του περί τις επτά φορές επάγγλεμα. Για να το κάνει αυτό πρέπει να έχει μια ισχυρή υποδομή και αυτό το προσφέρει μια παιδεία ευρεία και ολόπλευρη.
Πώς σχολιάζετε τις θέσεις ότι το πανεπιστήμιο έχει γίνει άντρο βίας;
Έχει κατηγορηθεί το πανεπιστήμιο ότι εντός του συμβαίνουν έκτροπα μετά τη μεταπολίτευση. Τα έχω καταγγείλει και δεν τα δέχομαι. Πρέπει όμως να πω ότι τα τρία τελευταία χρόνια οι καταλήψεις και οι βίαιες ενέργειες είναι μετρημένες στα δάκτυλα του ενός χεριού. Η μόνη κατάληψη που έγινε ήταν για το νόμο Διαμαντοπούλου επί ένα μήνα, όπου οι φοιτητές πάλευαν για το μέλλον τους. Εγώ θέλω φοιτητές ενεργούς έστω και με τον κίνδυνο κάποιας συμπεριφοράς που φεύγει από τα όρια, γιατί έτσι αισθάνομαι πιο ασφαλής. Δεν σας κάνει εντύπωση ότι ο μόνος δημόσιος χώρος στον οποίο δεν έχει διεισδύσει η Χρυσή Αυγή είναι το πανεπιστήμιο; Εγώ θέλω φοιτητές που να είναι ζωντανοί, με τα επιχειρήματά τους και τις αντιδράσεις τους, που πρέπει βέβαια να κρατούνται σε ένα όριο και να μη δημιουργούν βίαια αποτελέσματα. Αλλά προτιμώ φοιτητές που είναι ζωντανοί παρά φοιτητές «ντουλάπες». Στα σχολεία αντιθέτως, όπου τα παιδιά δεν έχουν την ωριμότητα και τις ανησυχίες των φοιτητών, τέτοια ρεύματα αναπτύσσονται.
(Δημοσιεύτηκε στο Πριν, 24-11-2013)
Γιώργος Λαουτάρης 